Fotoreportaż

Lelo Burti – prababka rugby

4.04.2018

Co roku w Niedzielę Wielkanocną, Shukhuti, niewielka wieś w gruzińskim regionie Gurii zamienia się w boisko. Regulaminu ani strojów sportowych nikt nie potrzebuje. W Lelo liczy się tylko jedno: przepchnąć piłkę na drugą stronę.

Pierwsze wzmianki o grze pojawiają się w XII-wiecznym poemacie The Knight in the Panther's Skin, choć niektóre źródła mówią o tradycji liczącej nawet trzy tysiąclecia. We wsi Shukhuti w Lelo grają co najmniej od 300 lat.

Mieszkańcy Shukhuti na Lelo czekają cały rok. Dzień przed meczem wszyscy idą na wieczorną mszę do lokalnego kościoła. W Niedzielę Wielkanocną na niewielkim placu pośrodku wsi spotykają się mieszkańcy tzw. Górnego i Dolnego Shukhuti, podzieleni na dwie drużyny. Liczba uczestników jest dowolna, im więcej, tym lepiej, bo liczna drużyna zwiększa szanse na zwycięstwo. Główna ulica Shukhuti zostaje zamknięta, a miejscem gry staje się cała wioska, którą przecina na „górną” i „dolną” część mała rzeczka – lelo. Od rzeczki właśnie gruzińskie rugby wzięło swoją nazwę.

Przed rozpoczęciem gry pop ugniata – uszytą w Tbilisi specjalnie na tę okazję skórzaną, kształtem przypominającą dynię – piłkę, wlewa do niej wino i wypija, wznosząc toast za Wielkanoc i za pomyślność gry. Potem piłka zostaje wypchana trocinami i piachem. Waży nawet 16 kilogramów.

O godzinie 17.00 pop, trzymając piłkę oburącz nad głową, wchodzi w środek zgromadzonego już we wsi tłumu. Po chwili rzuca piłkę przed siebie. Jedyna reguła w grze – przenieść piłkę na drugi brzeg rzeki po stronie przeciwnika.

Dziesiątki głównie męskich ciał zaczynają na siebie napierać, próbując przechwycić piłkę i przesuwać się w stronę rzeki. Obrażenia, złamania, połamane nosy są na porządku dziennym.

Mecz trwa czasem godzinę, czasem sześć godzin. Dzień kończy supra, czyli tradycyjna gruzińska uczta. Na suto zastawionych na placyku stołach pojawiają się wielkanocne gruzińskie przysmaki oraz wino hojnie rozlewane do plastikowych kubeczków. Po meczu zwycięska drużyna zanosi piłkę na grób zmarłej w tym roku osoby.

◥ ◥