Jaką rolę odgrywają dziś literatura i filmy science fiction? Czy mogą wyręczyć futurologów albo pomóc w rozwoju nauki i technologii? Posłuchaj podcastu z cyklu Premiera Pisma.
Wersja audio
Jak pisze Michał Cetnarowski w numerze specjalnym „Pisma”, „science fiction to nie dokładnie rozrysowana mapa opisująca przyszłość, tylko poligon eksperymentalny idei, laboratorium kultur i cywilizacji”.
Jaką rolę odgrywają dziś literatura i filmy science fiction? Z czego wynika ich popularność? Czy fantastyka naukowa może wyręczyć futurologów albo pomóc w stymulowaniu rozwoju nauki i technologii? A może jest soczewką, w której skupiają się największe obawy ludzkości? Co o naszej rzeczywistości, o naszych lękach oraz fascynacjach „tu i teraz” mówią najpopularniejsze książki i produkcje należące do tego gatunku?
O tym rozmawialiśmy w trakcie spotkania z cyklu Premiera Pisma zorganizowanego z okazji ukazania się numeru specjalnego „Wokół jutra”.
W dyskusji o science fiction wzięli udział Marta Kisiel (pisarka i tłumaczka, z wykształcenia polonistka. Autorka cykli Dożywocie oraz Małe Licho, zbioru opowiadań Pierwsze słowo, powieści z tzw. cyklu wrocławskiego oraz doskonale przyjętych komedii kryminalnych. Członkini grupy Fantastic Women Writers of Poland: Harda Horda oraz Stowarzyszenia Unia Literacka. W numerze specjalnym „Pisma” ukazało się jej opowiadanie Present Perfect), Rafał Kosik (pisarz, publicysta, scenarzysta i wydawca. Opublikował dwadzieścia siedem książek: science fiction dla dorosłych, na przykład powieści Mars, Vertical, Kameleon i Różaniec, serię Felix, Net i Nika dla młodzieży, której sprzedano już ponad 1,4 miliona egzemplarzy, oraz serię dla dzieci Amelia i Kuba) oraz dr hab. Mirosław Filiciak (Dyrektor Instytutu Nauk Humanistycznych, Dziekan Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych w Warszawie, Kierownik Katedry Kulturoznawstwa, kierownik School of Ideas Uniwersytetu SWPS. Medioznawca. Zajmuje się wpływem mediów cyfrowych na uczestnictwo w kulturze. Autor książek: Wirtualny plac zabaw. Gry sieciowe i przemiany kultury współczesnej, Media, wersja beta oraz wspólnie z Alkiem Tarkowskim Dwa zero. Alfabet nowej kultury i inne teksty). Debatę poprowadziła dziennikarka od wielu lat związana z radiem, Justyna Dżbik.
– Nie jestem wielką fanką science fiction, które przedstawia bardzo odległą, trudną do wyobrażenia wizję przyszłości. Wolę to, które patrzy na naszą rzeczywistość przez szkło powiększające i próbuje przewidzieć to, co wydarzy się niedługo. Analizuje nasze lęki, nadzieje i pomysły, które dopiero zamierzamy wcielić w życie – mówi Marta Kisiel.
Rafał Kosik zauważa natomiast, że literatura i filmy z tego gatunku oprócz funkcji symulacyjnej mogą też skutecznie przestrzegać nas przed scenariuszami przyszłości, których nigdy nie chcielibyśmy zrealizować.
– XX wiek skompromitował wszystkie wielkie utopie, również tę technologiczną. W dyskursie akademickim science fiction służy nam jako narzędzie do prototypowania przyszłości ale też po prostu jako kolejna inspiracja do szukania tego, co jeszcze możemy stworzyć bądź ulepszyć. – dodaje Mirosław Filiciak.
Posłuchaj całej dyskusji i przekonaj się, o czym jeszcze rozmawiali nasi goście:
Transmisja wideo ze spotkania dostępna jest TUTAJ.
Całej dyskusji wysłuchasz także w Apple Podcast i Spotify. Subskrybuj nasz kanał „Pismo do słuchania”, gdzie znajdziesz wybrane teksty z miesięcznika, poezję, podcasty z cyklu Premiera Pisma, Jak naprawić przyszłość? prowadzony przez Barbarę Sowę, Wiersz na poniedziałek autorstwa Magdaleny Kicińskiej, podcast À propos Zuzanny Kowalczyk oraz Śledztwo Pisma.
Partnerem Premiery Pisma jest Empik.