Twój dostęp nie jest aktywny. Skorzystaj z oferty i zapewnij sobie dostęp do wszystkich treści.
W Nowym Teatrze trwa właśnie 6. edycja Międzynarodowego Festiwalu Nowa Europa. Program tegorocznej odsłony wydarzenia zachęca do poszerzania granic dyskomfortu oraz do krytycznego namysłu nad ograniczeniami związanymi z ciałem, tożsamością i społecznymi tabu. Stąd też hasło „Lekki Hardcore”, które dla warszawskiego Ratusza mogłoby brzmieć „Lekki Cykor”. Rafał Trzaskowski wycofał bowiem dofinansowanie dla festiwalowego spektaklu NarcoSexuals w reżyserii Driesa Verhoevena podejmującego temat chemseksu. Nie tak dawno temu ten sam Trzaskowski publicznie sprzeciwiał się cenzurowaniu sztuki (sic!) i stawiał znak równości między kulturą a wolnością. Na szczęście teatr był w stanie pokryć koszty przedsięwzięcia z innych środków, a bilety na grany między 19 a 21 września set rozeszły się w całości.
Nie przegap: Premiera Pisma. Czy da się dziś naprawdę zdrowo odżywiać?
Dlaczego więc o tym piszę, skoro ostatecznie wszystko się udało? W spolaryzowanym świecie kultura – czy tego chcemy, czy nie – jest miejscem walk o dominację, przestrzenią, w której przeciwstawne narracje nieustannie się ze sobą ścierają. A każdy spektakl, film, każda wystawa czy fotografia z jednej strony może stać się orężem w rękach polityków i przedstawicieli biznesu, z drugiej zaś –przestrzenią do nadużyć w instytucjach kultury lub wśród samych twórców i twórczyń [więcej o warunkach pracy w kulturze i jej finansowaniu pisała na naszych łamach Anna Pajęcka]. To naszym zadaniem – uczestników i uczestniczek życia kulturalnego – jest powiedzieć: sprawdzam. Dlatego tym razem oprócz niezapomnianych wrażeń życzę nam wszystkim uważności. Nie tylko koncentrowania się na tym, co oglądamy na scenie czy ekranie, lecz także wyczulenia na to, co dzieje się poza ramami samego dzieła – w kuluarach, dokąd zazwyczaj nie dociera światło reflektorów.
Do zobaczenia na kulturalnej trasie!
KINO
O tym, że deklaracje często nie mają pokrycia w rzeczywistości, opowiada też najnowszy film Michaela Angela Covina. Hit tegorocznego festiwalu w Cannes to społeczna satyra na temat współczesnych relacji romantycznych. Do czego prowadzi decyzja o rozstaniu, a czym skutkuje zgoda na otwarte małżeństwo? Losy dwóch zaprzyjaźnionych par splatają się ze sobą, gdy wspólnie mierzą się z konsekwencjami – wydawałoby się świadomych – wyborów.
Największym atutem Skomplikowanych są kreacje aktorskie. Błyskotliwe dialogi w wykonaniu Kyle’a Marvina, Adrii Arjony, Dakoty Johnson oraz samego reżysera, który wcielił się w jednego z bohaterów, śledzi się z taką samą ekscytacją jak mecz Igi Świątek na Wimbledonie. Ponadto film nie zostawia nas z poczuciem beznadziei, po projekcji wychodzimy z przekonaniem, że to właśnie miłość – mimo towarzyszących jej turbulencji – nadaje życiu sens.
więcej: monolith.pl
MUZYKA
Kto choć raz nie piszczał z ekscytacji, słysząc na imprezie Murder on the Dancefloor czy Groovejet (If This Ain’t Love)? Pora przeżyć to znów, tym razem tańcząc w towarzystwie samej Sophie Ellis-Bextor. Niebawem w warszawskiej Progresji brytyjska królowa disco zagra nie tylko swoje największe hity (ja najbardziej czekam na jej cover kultowego kawałka Cher z lat 70. Take Me Home), ale i materiał z niedawno wydanego ósmego studyjnego krążka Perimenopop.
Nakładajcie brokat na policzki, wyciągajcie z szafy zakurzone cekinowe żakiety, łapcie bilety i widzimy się pod sceną!
więcej: fource.pl
SZTUKA
W Krupa Art Foundation jesień również upływa pod znakiem miłości. Na wystawie Ciało. Rozkosz i ból od połowy września możemy oglądać dzieła Louise Bourgeois, Barbary Falender, Chloe Piene i Aliny Szapocznikow, które wchodzą ze sobą w twórczy dialog na temat naszej pełnej sprzeczności relacji z ciałem. Mnie jednak najbardziej frapuje pytanie wyczytane w opisie do kolejnej wystawy, która niebawem będzie miała we Wrocławiu swój wernisaż: „Czy możliwe jest stworzenie świata wolnego od wykluczeń?”.
Prace Macieja Nowackiego i Jaanusa Sammy są artystycznym zapisem doświadczeń marginalizowanych dotąd wspólnot. Jak mówi kurator Romuald Demidenko, planowana ekspozycja ma być próbą włączenia tych queerowych mikroopowieści do dyskursu publicznego, tytułową emanacją inkluzywnych Utopii teraźniejszości, które mogą nam pomóc tworzyć świat oparty na trosce i poszanowaniu różnic.
Ciekawostka: jedną z bohaterek malarstwa Nowickiego jest Dana Vitkovska [przed tranzycją występująca jako Danil Vitkovski – przyp.red], performerka i tancerka, której apteczkę mogliście poznać kilka lat temu na naszych łamach.
więcej: krupaartfoundation.pl
TEATR
Najpierw był dramat Michela Marca Boucharda, potem jego filmowa adaptacja w reżyserii Xaviera Dolana. Wreszcie, trzy lata temu, Tom na wsi trafił na deski warszawskiego TR-u za sprawą Wojtka Rodaka (reżyseria) i Szymona Adamczaka (dramaturgia). A ponieważ homofobia i wynikająca z niej przemoc wciąż mają się dobrze niezależnie od szerokości geograficznej, bolesne przesłanie sztuki Boucharda nadal jest aktualne.
Wprawdzie spektakl nie potrzebuje publicystycznych komentarzy, mnie jednak wzruszyły czytane na scenie przez Marię Maj (wcielającą się w rolę matki, która nie zdaje sobie sprawy z orientacji seksualnej zmarłego syna) fragmenty książki Cała siła, jaką czerpię na życie. Świadectwa, relacje, pamiętniki osób LGBTQ+ w Polsce. To właśnie dzięki nim historia, skonstruowana na wzór antycznej tragedii, zyskuje swój niespodziewany rewers – nie jest jedynie zapisem losu jednostki, lecz mówi o tym, czego doświadcza cała społeczność. W końcu, gdzie szukać wsparcia, jeśli nie pośród tych, którzy mają tak samo?
więcej: trwarszawa.pl
TEATR
Międzynarodowy Festiwal Teatralny Dialog po czterech latach wraca na kulturalną mapę Wrocławia. W programie jego poprzedniej edycji Mirosław Kocur pisał o końcu Dialogu, ostatnią wolą Krystyny Meissner (legendy polskiego teatru i twórczyni festiwalu, którym kierowała przez następne dwie dekady) było jednak ocalenie go, żeby mimo pogłębiającego się kryzysu trwał nadal.
Czy w dobie nowych technologii teatr wciąż pozostaje właściwym narzędziem do opowiadania o świecie? Jak rysuje się jego przyszłość w czasach, gdy alternatywne wizje rzeczywistości, niegdyś domena sztuki, otaczają nas z każdej strony – zarówno w formie wirtualnych przedstawień, jak i narracji powielanych w przestrzeni publicznej? O tym, jak tytułowe hasło „s[t]ymulacje” interpretują artyści z Azji i Europy, przekonamy się już niebawem.
Największe ciarki wywołuje we mnie teatr digitalny japońskiego kompozytora i artysty audiowizualnego Ryoichiego Kurokawy. Twórca przyjedzie z Berlina, by w Impart Centrum pokazać swoje subassemblies (podzespoły), czyli cyfrowe przekształcenia architektury i krajobrazu układające się w spójne, immersyjne doświadczenie.
więcej: dialogfestival.pl
LITERATURA
Alternatywne historie napędzające wyobraźnię i przynoszące ukojenie w obliczu małych i dużych końców świata spotykają się też pod hasłem „Nadzieja radykalna”, które jest tematem przewodnim tegorocznej edycji Festiwalu Conrada. Z tej okazji możecie zagrać w bingo i sprawdzić, ile ikon światowej literatury uda wam się zobaczyć w październiku w Krakowie.
W spotkaniach autorskich wezmą udział między innymi: tanzański noblista Abdulrazak Gurnah, chińska pisarka Yan Ge, której zbiór opowiadań Gdzie indziej ukazał się w tym roku nakładem Wydawnictwa Pauza, oraz nominowany do Nagrody Bookera irlandzki autor Colm Tóibín. A skoro już o Bookerze mowa – waszej uwadze szczególnie polecam spotkanie z Vincenzem Latronico, autorem pełnej kulturowych kodów i millenialskich odniesień powieści Do perfekcji, którego apteczkę publikujemy w październikowym numerze.
więcej: conradfestival.pl
MUZYKA
Love is life, and life is free. Take a ride of life with me. Free your mind and find your way. There will be a brighter day – śpiewa Erykah Badu na samplu Tarika Blue w Didn’t Cha Know, drugim singlu z kultowego albumu Mama’s Gun, który w tym roku obchodzi swoje 25-lecie. Z tej okazji ikona hip-hopu i neo soul rusza w trasę po Europie i Stanach Zjednoczonych. W Gdyni wystąpi aż dwukrotnie.
Liczę na to, że w setliście nie zabraknie poruszającego kawałka Green Eyes. Gdy usłyszałem go na żywo po raz pierwszy w 2019 roku w Szczecinie, moje oczy były mokre, a więc już chyba najwyższa pora na powtórkę! Bilety wprawdzie nie są za free (tak jak życie), ale dzięki muzyce Badu wasza jesień z pewnością będzie brighter.
więcej: agencjaperspektywy.pl
zdjęcia: materiały prasowe
Mecenasem kultury w „Piśmie” jest ORLEN Art&Science.
