Twój dostęp nie jest aktywny. Skorzystaj z oferty i zapewnij sobie dostęp do wszystkich treści.
Teraz ręka w górę: kogo udana wystawa skłoniła do ustawienia nowej tapety w smartfonie? Komu zapętlony na słuchawkach letni banger umilił gotowanie obiadu? A kto po obejrzeniu filmu na Docsach zaczął wspierać akcje lokalnych aktywistów? Kultura może bawić, otwierać oczy, inspirować do działania. Ale ma jeszcze jedną tajną moc: bywa ratunkiem w chwilach, gdy wszystko inne zawodzi. Nieraz tego doświadczyłem (ostatnio słuchając Nice To Each Other Olivii Dean – polecam szczególnie tekst). Stale utwierdzają mnie w tym przekonaniu również bohaterowie i bohaterki apteczki.
Nie przegap: Premiera Pisma. Szkoły kontra smartfony – troska o młodych czy hipokryzja dorosłych?
Dlatego jak co miesiąc zachęcam was do kulturalnych aktywności. Dzięki nim nie tylko miło spędzicie czas, dowiecie się czegoś nowego o świecie i zyskacie pretekst do ideowych dyskusji w gronie znajomych, lecz także będziecie mogli wyposażyć się w narzędzia do samopomocy. W końcu kto wie, co i kiedy stanie się „lekiem na całe zło” (albo chociaż na drobne bolączki codziennego 9 to 5).
Niezapomnianych wrażeń!
KINO
Jeśli miałbym wskazać najmocniejszy dla mnie punkt tegorocznych Nowych Horyzontów, byliby to właśnie Moi synowie (uprzedzając wątpliwości niektórych – Sirāt wciąż przede mną). Najnowszy film sióstr Delphine i Muriel Coulin – adaptacja książki Ce qu’il faut de nuit Laurenta Petitmangina – to przejmująca opowieść o rodzinie (przywodząca na myśl autofikcyjne powieści Édouarda Louisa i Annie Ernaux czy eseje Didiera Eribona). Precyzyjnie diagnozuje ułomności systemu, wskazuje ideowe przyczyny rosnących w siłę ruchów ekstremistycznych oraz konsekwencje poddania się ich narracji. Największą siłą filmu są jednak kreacje aktorskie. Louisa, przygotowującego się do studiów na paryskiej Sorbonie, gra Stefan Crepon. W Fusa, uwiedzionego retoryką skrajnej prawicy, wciela się genialny Benjamin Voisin. Ojcem braci jest zaś – nagrodzony za tę rolę na festiwalu w Wenecji – Vincent Lindon. To właśnie jego monolog w jednej z ostatnich scen filmu został w mojej głowie na długo po wyjściu z kina.
więcej: galapagosfilms.pl
SZUKA
Część z was pewnie wie, że mam słabość do malarstwa epoki fin de siècle’u (zainteresowanych tematem odsyłam do mojego eseju Na Północy bez zmian? Jak sztuka kształtuje myślenie o wnętrzach, który ukazał się dwa lata temu przy okazji wystawy Przesilenie. Malarstwo Północy 1880–1910 w Muzeum Narodowym w Warszawie). Tym bardziej cieszy mnie więc fakt, że patronką 2025 roku została Olga Boznańska. A gdzie najlepiej celebrować dziedzictwo artystki, jeśli nie w jej rodzinnym mieście? W Muzeum Narodowym w Krakowie czeka na was ponad 60 obrazów malarki: od najbardziej rozpoznawalnych portretów po pejzaże i martwe natury. Ale to nie wszystko. Organizatorzy zachęcają, by nie tylko oglądać dzieła artystki, ale też zanurzyć się w jej świat. Stanie się to możliwe dzięki prezentowanym na wystawie przedmiotom będącym własnością Boznańskiej (należą do nich między innymi książki, ubrania i listy). Wypatrujcie oprowadzań kuratorskich.
więcej: mnk.pl
SZTUKA
O końcu męskości, jaką dotychczas znaliśmy, i nowych jej odsłonach pisał już na naszych łamach Wojciech Śmieja (zachęcam też do lektury jego książki Po męstwie, która ukazała się w ubiegłym roku nakładem Wydawnictwa Czarne). Teraz przyszła pora, by sprawdzić, jak (post)męskość w odniesieniu do genderowych mitologii i kulturowych stereotypów interpretują twórcy i twórczynie sztuk wizualnych. Punktem wyjścia dla tych narracji stanie się postać Wilhelma II Hohenzollerna, zwanego drwalem z Doorn, a przestrzenią refleksji – Zamek Cesarski w Poznaniu, dawna rezydencja cesarza i ówczesny symbol jego polityki kolonialnej oraz niemieckiego militaryzmu.
Na wystawie zobaczymy między innymi prace Ernesta Borowskiego, Krystiana Daszkowskiego, Doroty Nieznalskiej, Karola Radziszewskiego i Izy Tarasewicz. Całemu wydarzeniu towarzyszy program działań społeczno-edukacyjnych. Ja najbardziej czekam na debatę Męskość – kontynuacje i zerwania, którą moderować będzie wspomniany już Wojciech Śmieja.
więcej: ckzamek.pl
MUZYKA
Jak co roku, już od ponad 20 lat, Warszawa na kilka dni stanie się centrum muzyki świata. Podczas tegorocznego Festiwalu Skrzyżowanie Kultur w Teatrze Dramatycznym wystąpią między innymi: ormiańska formacja The Naghash Ensemble prezentująca pieśni ludowe oparte na poezji średniowiecznego mistyka Mkrticha Naghasha, kurdyjski zespół Adel Naderi & Hawraman słynący z transowego brzmienia inspirowanego kulturą regionu Hawraman, muzyczna diwa z Afryki Zachodniej Oumou Sangaré oraz legenda pustynnego bluesa, przedstawiciel społeczności Tuaregów z Nigru – Bombino (to właśnie na jego występ czekam najbardziej).
Niebawem na naszych łamach przeczytacie też, co muzyk trzyma w swojej podręcznej apteczce. A w międzyczasie polecam waszej uwadze jego ostatni studyjny album Sahel.
więcej: estrada.com
KINO
W ciągu 15 lat od premiery pierwszego odcinka kultowej brytyjskiej serii telewizyjnej autorstwa Juliana Fellowesa dowiedzieliśmy się, czym właściwie jest weekend, że każdy dzień to walka z Amerykanami, a pesymizm to cecha wyjątkowo mieszczańska. Kobieta zaś może być tak uparta, jak tylko zechce, natomiast unikanie osób, których nie darzy się sympatią, jest dziecinnie proste – prawdziwym wyzwaniem bywa za to unikanie przyjaciół.
Skrzydlate słowa Maggie Smith (zmarłej w zeszłym roku), wcielającej się w hrabinę wdowę Grantham, nawet jeśli nie trafią do zbioru cytatów przydatnych na maturalnych rozprawkach, mogą śmiało konkurować z najlepszymi memami i posłużyć jako idealne riposty w towarzyskich dyskusjach (sam korzystałem z nich nie raz).
Jak zakończą się losy rodziny Crawleyów? Czy lord Grantham rzeczywiście będzie musiał zamieszkać w kamienicy pełnej obcych ludzi? Odpowiedzi poznamy w wielkim finale – ostatnim pełnometrażowym filmie Downton Abbey. Przeczuwam wiele wzruszeń.
więcej: focusfeatures.com
TEATR
Wszyscy znamy tragiczną historię Orfeusza i Eurydyki. Nikt jednak nie zastanawia się nad tym, co działo się potem z pogrążonym w żałobie śpiewakiem. Czy antyczny mit da się osadzić w realiach naszego świata? Dziś Orfeusz nie ma jednej twarzy. Jest nim każdy, kto mierzy się ze stratą. Spektakl Anny Smolar to performatywny zapis psychologicznej teorii żałoby. Reżyserka kreśli portret współczesnych Orfeuszy, umieszczając ich opowieści w znajomych kontekstach, które dla wielu mogą okazać się odzwierciedleniem ich własnych doświadczeń. Nie popada przy tym w banał ani przesadny patos. Zostawia nas z refleksją: co by się stało, gdyby udało nam się zamienić miejscami – gniewne „nie odchodź” z czułym „pa”.
więcej: trwarszawa.pl
MUZYKA
Ich najnowszy czwarty studyjny krążek ukazał się zaledwie kilka dni temu. The Clearing krytycy zdążyli już porównać do takich albumów, jak Bella Donna Stevie Nicks i Tapestry Carole King (nic więc dziwnego, że od czasu premiery słucham płyty na zapętleniu). W listopadzie londyńska kapela ponownie wystąpi w Polsce. Jeśli przegapiliście koncert na Open’erze, będzie okazja nadrobić to w warszawskiej Progresji.
Ja najbardziej czekam na utwór How Can I Make It OK? z naładowanego hitami albumu Blue Weekend, a także na nowy singiel The Sofa. Warto zwrócić uwagę na tekst. Mam wrażenie, że to, o czym śpiewa Ellie Rowsell, nie tylko dla mnie brzmi dziwnie znajomo.
więcej: livenation.pl
zdjęcia: materiały prasowe
Mecenasem kultury w „Piśmie” jest ORLEN Art&Science.
