Twój dostęp nie jest aktywny. Skorzystaj z oferty i zapewnij sobie dostęp do wszystkich treści.


Czytaj i słuchaj bez ograniczeń. Zaloguj się lub skorzystaj z naszej oferty

Podróż

Szkocja. Tylko kozy zostały

Owce na Skye ze spokojem pasą się wzdłuż drogi, nie przejmując się przejeżdżającymi samochodami i turystami.Wicek Sosna
Szkockie Highlands należą do najmniej zaludnionych obszarów w Europie. Nie zawsze jednak tak było. Brutalna historia wysiedleń wciąż budzi emocje.
POSŁUCHAJ

W   lutym śnieg tak szczelnie pokrywał trasę A9, że nie było już widać, gdzie jest droga, a gdzie pobocze. Samochody wolno sunęły w konwoju prowadzonym przez policyjne auto. Na bocznej drodze wiodącej przez Dalwhinnie, na którą trzeba było odbić, kierując się na zachód, było jeszcze gorzej. Biel absolutna, bez kresu i bez początku, na drodze przed nami i na poboczu. Jedynie delikatne cienie na zboczach wzgórz pozwalały ocenić, gdzie kończą się góry, a zaczyna równie białe niebo. Dopiero koło Invergarry rozpadał się deszcz, odsłaniając czarną nawierzchnię szosy. W górach nadal jednak leżał śnieg, zmuszając jelenie do schodzenia niżej. Można je było dostrzec na zboczach wzgórz, czasem nad nitkami strumieni. Drogowe znaki ostrzegały: uwaga, spadające kamienie; uwaga, jelenie. A potem w rejonie górskiego pasma Kintail, bliżej Shiel Bridge, znak: uwaga, dzikie kozy.  

Dostęp online

Czytaj i słuchaj bez ograniczeń.

Kup

I rzeczywiście, po chwili wzdłuż drogi, na stromych skalistych zboczach, pojawiły się stadka kóz – kudłatych, rogatych, majestatycznych. Z długą sierścią, czasem pstrokatą, ale zawsze w odcieniach ciemnego brązu, czerni i szarości. Piękne. Patrząc ze spokojem na przejeżdżające samochody, w skupieniu przeżuwały tę odrobinę porostów albo kory, którą znalazły na zboczach. Okazały się jednak zwykłymi kozami, tyle że o dość zaskakującym rodowodzie. Hodowane przez mieszkańców Highlands, górzystego regionu na północy Szkocji, zostały same, gdy na przełomie XVIII i XIX wieku ich właścicieli zmuszono do opuszczenia domów. I oto są, melancholijne, spokojne, idealnie wtapiające się w brązowe tło wzgórz i wrzosowisk.  

Co to znaczy: „dzikie kozy”? Może to raczej kozice?  

  Jest coś głęboko przejmującego w tym, że gdy po dawnych domach w najlepszym wypadku pozostał tylko kamienny obrys budynku, to kozy trwają. Chodzą po dawnych ścieżkach, choć już nikt nie zapewnia im schronienia na noc i nie nadaje imienia, gdy się rodzą.  

Ostatni ślad dawnych Highlands to kozy.  


w XVIII wieku życie ludzi zamieszkujących tę część Wysp Brytyjskich nadal toczyło się …

Aby przeczytać ten artykuł do końca, zaloguj się lub skorzystaj z oferty.

W „Piśmie” bierzemy odpowiedzialność za słowo.

Każdy tekst przed publikacją przechodzi wielostopniowy proces redakcji i fact-checkingu. To wymaga czasu i pracy całego zespołu. Dołącz do społeczności „Pisma”. Zamów dostęp online. Istniejemy dzięki osobom takim jak Ty.

Więcej na ten temat możesz posłuchać we wtorek 18 września o godz. 14:00 na antenie www.chillizet.pl.

Newsletter

Pismo na bieżąco

Nie przegap najnowszego numeru Pisma i dodatkowych treści, jakie co miesiąc publikujemy online. Zapisz się na newsletter. Poinformujemy Cię o najnowszym numerze, podcastach i dodatkowych treściach w serwisie.

* pola obowiązkowe

SUBMIT

SPRAWDŹ SWOJĄ SKRZYNKĘ E-MAIL I POTWIERDŹ ZAPIS NA NEWSLETTER.

DZIĘKUJEMY! WKRÓTCE OTRZYMASZ NAJNOWSZE WYDANIE NASZEGO NEWSLETTERA.

Twoja rezygnacja z newslettera została zapisana.

WYŁĄCZNIE DLA OSÓB Z AKTYWNYM DOSTĘPEM ONLINE.

Zaloguj

ABY SIĘ ZAPISAĆ MUSISZ MIEĆ WYKUPIONY DOSTĘP ONLINE.

Sprawdź ofertę

DZIĘKUJEMY! WKRÓTCE OSOBA OTRZYMA DOSTĘP DO MATERIAŁU PISMA.

Newsletter

Pismo na bieżąco

Nie przegap najnowszego numeru Pisma i dodatkowych treści, jakie co miesiąc publikujemy online. Zapisz się na newsletter. Poinformujemy Cię o najnowszym numerze, podcastach i dodatkowych treściach w serwisie.

* pola obowiązkowe

SUBMIT

SPRAWDŹ SWOJĄ SKRZYNKĘ E-MAIL I POTWIERDŹ ZAPIS NA NEWSLETTER.

DZIĘKUJEMY! WKRÓTCE OTRZYMASZ NAJNOWSZE WYDANIE NASZEGO NEWSLETTERA.

Twoja rezygnacja z newslettera została zapisana.

WYŁĄCZNIE DLA OSÓB Z AKTYWNYM DOSTĘPEM ONLINE.

Zaloguj

ABY SIĘ ZAPISAĆ MUSISZ MIEĆ WYKUPIONY DOSTĘP ONLINE.

Sprawdź ofertę

DZIĘKUJEMY! WKRÓTCE OSOBA OTRZYMA DOSTĘP DO MATERIAŁU PISMA.

-

-

-

  • -
ZAPISZ
USTAW PRĘDKOŚĆ ODTWARZANIA
0,75X
1,00X
1,25X
1,50X
00:00
50:00