Twój dostęp nie jest aktywny. Skorzystaj z oferty i zapewnij sobie dostęp do wszystkich treści.


Read and listen without limits. Log in or take advantage of our offer

Studium

Fidżi. Jak przenieść kraj?

W przypadku Fidżi kryzys klimatyczny oznacza, że dziesiątki wsi wkrótce znajdą się pod wodą. Przeniesienie licznych społeczności w inne miejsce stanowi gigantyczne wyzwanie. Powstał już plan  – a świat bacznie obserwuje, jak jest realizowany.
rysunek AGNIESZKA WRZOSEK
POSŁUCHAJ

Przez ostatnie kilka lat powołana przez rząd Fidżi specjalna grupa zadaniowa starała się wypracować metodę przeniesienia kraju. Plan, który przygotowała, liczy 130 gęsto zapisanych stron przetykanych zawiłymi wykresami i szczegółowymi harmonogramami. Tytuł dokumentu może brzmieć nieciekawie – Standard Operating Procedures for Planned Relocation ( Standardowe procedury operacyjne planowych relokacji ) – a przecież jest to najdokładniejszy plan, jaki kiedykolwiek opracowano, żeby zmierzyć się z jedną z wyjątkowo dramatycznych konsekwencji kryzysu klimatycznego i znaleźć odpowiedź na pytanie, jak przemieścić społeczności, których domy wkrótce znajdą się lub już się znalazły pod wodą.

Zadanie jest gigantyczne. Fidżi, położone na południowym Pacyfiku, prawie 3 tysiące kilometrów na wschód od Australii, składa się z ponad 300 wysp, a jego populacja liczy niemal milion osób. Podobnie jak większość rejonu Pacyfiku jest w oczywisty sposób podatne na skutki kryzysu klimatycznego. Temperatury powierzchni oceanu i jego tak zwana zawartość cieplna w części obszaru południowo-zachodniego Pacyfiku rosną trzy razy szybciej niż średnia światowa. Region systematycznie nawiedzają silne cyklony. W 2016 roku cyklon Winston uderzył w Fidżi, zabijając czterdzieści cztery osoby i powodując szkody szacowane na 1,4 miliarda dolarów – to kwota odpowiadająca jednej trzeciej produktu krajowego brutto (PKB) tego państwa. W ciągu następnych lat przez Fidżi przeszło kolejnych sześć cyklonów. Pięć z piętnastu krajów najbardziej zagrożonych niebezpiecznymi zjawiskami pogodowymi leży na Pacyfiku. Fidżi jest na czternastym miejscu na liście.

Pięć z piętnastu krajów najbardziej zagrożonych niebezpiecznymi zjawiskami pogodowymi leży na Pacyfiku. Fidżi jest na czternastym miejscu na liście.

Państwo to podjęło się bezprecedensowego zadania. Od lat politycy i naukowcy dyskutują o perspektywach migracji klimatycznej. Na Fidżi, podobnie jak w wielu innych miejscach na Pacyfiku, migracja już się rozpoczęła. Tu nie pyta się o to, czy społeczności będą …

Aby przeczytać ten artykuł, zaloguj się lub skorzystaj z oferty.

Czytaj i słuchaj treści, które poszerzają horyzonty, inspirują do rozmów i refleksji. Wypróbuj „Pismo” przez miesiąc. Możesz zrezygnować w każdej chwili.

Dostęp online

wersja audio i na czytniki,
dostęp do aplikacji i serwisu


9,99 / miesiąc

Prenumerata

co miesiąc papierowe wydanie,
dostęp online do aplikacji i serwisu


16,99 / miesiąc

Artykuł ukazał się w listopadzie 2022 roku na theguardian.com. Copyright Guardian News & Media Ltd 2023.


Studium ukazało się w wydaniu specjalnym „Wokół wody” (01/2023) pod tytułem Jak przenieść kraj?

Newsletter

Pismo na bieżąco

Nie przegap najnowszego numeru Pisma i dodatkowych treści, jakie co miesiąc publikujemy online. Zapisz się na newsletter. Poinformujemy Cię o najnowszym numerze, podcastach i dodatkowych treściach w serwisie.

* pola obowiązkowe

SUBMIT

SPRAWDŹ SWOJĄ SKRZYNKĘ E-MAIL I POTWIERDŹ ZAPIS NA NEWSLETTER.

DZIĘKUJEMY! WKRÓTCE OTRZYMASZ NAJNOWSZE WYDANIE NASZEGO NEWSLETTERA.

Twoja rezygnacja z newslettera została zapisana.

WYŁĄCZNIE DLA OSÓB Z AKTYWNYM DOSTĘPEM ONLINE.

Zaloguj

ABY SIĘ ZAPISAĆ MUSISZ MIEĆ WYKUPIONY DOSTĘP ONLINE.

Sprawdź ofertę

DZIĘKUJEMY! WKRÓTCE OSOBA OTRZYMA DOSTĘP DO MATERIAŁU PISMA.

Newsletter

Pismo na bieżąco

Nie przegap najnowszego numeru Pisma i dodatkowych treści, jakie co miesiąc publikujemy online. Zapisz się na newsletter. Poinformujemy Cię o najnowszym numerze, podcastach i dodatkowych treściach w serwisie.

* pola obowiązkowe

SUBMIT

SPRAWDŹ SWOJĄ SKRZYNKĘ E-MAIL I POTWIERDŹ ZAPIS NA NEWSLETTER.

DZIĘKUJEMY! WKRÓTCE OTRZYMASZ NAJNOWSZE WYDANIE NASZEGO NEWSLETTERA.

Twoja rezygnacja z newslettera została zapisana.

WYŁĄCZNIE DLA OSÓB Z AKTYWNYM DOSTĘPEM ONLINE.

Zaloguj

ABY SIĘ ZAPISAĆ MUSISZ MIEĆ WYKUPIONY DOSTĘP ONLINE.

Sprawdź ofertę

DZIĘKUJEMY! WKRÓTCE OSOBA OTRZYMA DOSTĘP DO MATERIAŁU PISMA.

-

-

-

  • -
ZAPISZ
USTAW PRĘDKOŚĆ ODTWARZANIA
0,75X
1,00X
1,25X
1,50X
00:00
50:00