Twój dostęp nie jest aktywny. Skorzystaj z oferty i zapewnij sobie dostęp do wszystkich treści.


Czytaj i słuchaj bez ograniczeń. Zaloguj się lub skorzystaj z naszej oferty

Esej

Problem rynku jednego zwycięzcy

Jeśli to fart decyduje o tym, kto znajdzie się na szczycie, to być może do postulatu większej równości szans powinniśmy dołożyć postulat większej równości efektów? Kontrowersyjne? Mniej, niż mogłoby się wydawać na pierwszy rzut oka.
ilustracja PIOTR DEPTA-KLEŚTA
POSŁUCHAJ

Jakiś czas temu polskie (i nie tylko) media obiegła informacja o tym, że osoby najzamożniejsze wcale nie są osobami najinteligentniejszymi. W takim duchu w lutym bieżącego roku pisał między innymi portal Money.pl. Najbogatsi mogą być mniej inteligentni od gorzej zarabiających. Są nowe, zaskakujące badania – brzmiał tytuł artykułu. „Rzeczpospolita” z clickbaitowym nagłówkiem poszła dalej: Najlepiej zarabiający są najbardziej inteligentni? Socjolodzy: To bzd ura .

Dostęp online
Czytaj i słuchaj bez ograniczeń. Kup

Źródłem tej informacji jest artykuł naukowy zamieszczony na początku tego roku w prestiżowym czasopiśmie „European Sociological Review” autorstwa trzech badaczy: Marca Keuschnigga, Arnouta van de Rijta i Thijsa Bola. Naukowcy wzięli pod lupę losy prawie 60 tysięcy szwedzkich mężczyzn, którzy byli poddani testom zdolności poznawczych w ramach poboru do armii. Następnie badacze przyglądali się ich płacom w trakcie trwania życia.

Okazało się, że związek między zarobkami a inteligencją był wyraźny, ale tylko do pewnego stopnia. Precyzując – do zarobków w wysokości blisko 600 tysięcy koron szwedzkich rocznie. W przeliczeniu na złotówki po dzisiejszym kursie jest to jakieś 230 tysięcy złotych. W tym przedziale relacja zdolności poznawczych i dochodów była jasna: im ktoś inteligentniejszy, tym większe prawdopodobieństwo, że będzie więcej zarabiał. Ale dalej korelacja się rozmywała. To, co najciekawsze i co stanowiło największą gratkę dla dziennikarzy, działo się wśród 3 procent najlepiej zarabiających Szwedów.

Grupa ta osiągała dochód od 800 tysięcy do 8,4 miliona koron rocznie (300 tysięcy złotych do 3,2 miliona złotych) i okazało się, że jej najbogatsi przedstawiciele są nieco mniej inteligentni niż ci plasujący się poniżej na drabinie dochodowej (ale wciąż należący do kilku procent najbogatszych Szwedów). Cytowany wyżej tytuł z „Rzeczpospolitej” może więc nieco mylić. To prawda, że najlepiej zarabiający są – statystycznie rzecz biorąc – nieco mniej inteligentni niż ci, którzy zarabiają od nich mniej, ale osoby z najwyższymi dochodami wciąż należą do grona z naprawdę dużymi zdolnościami poznawczymi.

Warto jednak zwrócić uwagę na różnice w zarobkach wśród tych najlepiej zarabiających. Rozpiętość ich miesięcznych dochodów mieściła się – w przeliczeniu – między 300 tysiącami złotych a 3,2 miliona złotych. Różnice w zarobkach reszty społeczeństwa, czyli 97 procent, były znacznie mniejsze (do poziomu 300 tysięcy złotych).

Istnieje rzecz jasna wątpliwość, czy można …

Aby przeczytać ten artykuł do końca, zaloguj się lub skorzystaj z oferty.

W „Piśmie” bierzemy odpowiedzialność za słowo.

Każdy tekst przed publikacją przechodzi wielostopniowy proces redakcji i fact-checkingu. To wymaga czasu i pracy całego zespołu. Dołącz do społeczności „Pisma”. Zamów dostęp online. Istniejemy dzięki osobom takim jak Ty.

Tekst powstał dzięki wsparciu Fundacji Aequilibrium.

Esej jest częścią cyklu Ekonomia 2.0.

Newsletter

Pismo na bieżąco

Nie przegap najnowszego numeru Pisma i dodatkowych treści, jakie co miesiąc publikujemy online. Zapisz się na newsletter. Poinformujemy Cię o najnowszym numerze, podcastach i dodatkowych treściach w serwisie.

* pola obowiązkowe

SUBMIT

SPRAWDŹ SWOJĄ SKRZYNKĘ E-MAIL I POTWIERDŹ ZAPIS NA NEWSLETTER.

DZIĘKUJEMY! WKRÓTCE OTRZYMASZ NAJNOWSZE WYDANIE NASZEGO NEWSLETTERA.

Twoja rezygnacja z newslettera została zapisana.

WYŁĄCZNIE DLA OSÓB Z AKTYWNYM DOSTĘPEM ONLINE.

Zaloguj

ABY SIĘ ZAPISAĆ MUSISZ MIEĆ WYKUPIONY DOSTĘP ONLINE.

Sprawdź ofertę

DZIĘKUJEMY! WKRÓTCE OSOBA OTRZYMA DOSTĘP DO MATERIAŁU PISMA.

Newsletter

Pismo na bieżąco

Nie przegap najnowszego numeru Pisma i dodatkowych treści, jakie co miesiąc publikujemy online. Zapisz się na newsletter. Poinformujemy Cię o najnowszym numerze, podcastach i dodatkowych treściach w serwisie.

* pola obowiązkowe

SUBMIT

SPRAWDŹ SWOJĄ SKRZYNKĘ E-MAIL I POTWIERDŹ ZAPIS NA NEWSLETTER.

DZIĘKUJEMY! WKRÓTCE OTRZYMASZ NAJNOWSZE WYDANIE NASZEGO NEWSLETTERA.

Twoja rezygnacja z newslettera została zapisana.

WYŁĄCZNIE DLA OSÓB Z AKTYWNYM DOSTĘPEM ONLINE.

Zaloguj

ABY SIĘ ZAPISAĆ MUSISZ MIEĆ WYKUPIONY DOSTĘP ONLINE.

Sprawdź ofertę

DZIĘKUJEMY! WKRÓTCE OSOBA OTRZYMA DOSTĘP DO MATERIAŁU PISMA.

-

-

-

  • -
ZAPISZ
USTAW PRĘDKOŚĆ ODTWARZANIA
0,75X
1,00X
1,25X
1,50X
00:00
50:00