Twój dostęp nie jest aktywny. Skorzystaj z oferty i zapewnij sobie dostęp do wszystkich treści.


Czytaj i słuchaj bez ograniczeń. Zaloguj się lub skorzystaj z naszej oferty

À propos

À propos kontaktu z naturą

POSŁUCHAJ

Ostatni rok wymusił na nas refleksję, która swoim zasięgiem objęła tak różne kwestie, jak więzi z bliskimi i globalne relacje między krajami, polityka zdrowotna i społeczna, a nawet urbanistyczna.Jednym z najbardziej fundamentalnych, poddanych wraz z pandemią szczególnemu namysłowi, jest z pewnością nasz kontakt z naturą. Choć to kwestia niemal wszechobecna w dobie doniesień o postępującym kataklizmie klimatycznym, a jednak w momencie urzeczywistnienia innego kataklizmu jakby odkryta na nowo.

Jeśli należycie do tej grupy, która dzięki doświadczeniom ostatnich miesięcy nauczyła się w szczególny sposób doceniać oazy przyrody, warto zacząć od klasyki i sięgnąć po monumentalne dzieła Simony Kossak, jednej z najbardziej znanych i wyjątkowych polskich biolożek. Książka O ziołach i zwierzętach jest lekcją zachwytu nad naturą, nie tylko tą najbardziej wybujałą i dziką, ale obecną również pod blokiem, między płytami chodnika czy na osiedlowej łące. Z kolei Saga Puszczy Białowieskiej to opowieść o ukochanym miejscu samej Kossak, które uczy szacunku i miłości do przyrody jak żadne inne. Z Sagi… dowiecie się przede wszystkim, dlaczego fauna i flora Puszczy Białowieskiej są tak wyjątkowe oraz konieczne do objęcia restrykcyjną ochroną. Jeśli jednak szczególnie interesuje was aspekt samej ochrony, zwłaszcza na tle zachodzącej w ostatnich latach zmiany świadomości ekologicznej, sięgnijcie po antologię O jeden las za daleko (pod redakcją Przemysława Czaplińskiego, Joanny B. Bednarek i Dawida Gostyńskiego). To spojrzenie na różne rodzaje polityki ochrony Puszczy (i w ogóle środowiska naturalnego w Polsce) oraz rozmaite formy oddolnego, społecznego zaangażowania w obronę dzikiej przyrody. Puszcza Białowieska staje się w tej książce zarówno centrum, jak i punktem wyjścia do dyskusji o niezbędnych przemianach w myśleniu o relacji ludzi z resztą ożywionego świata – od przeobrażeń współczesnej demokracji po wpływ globalnego kapitalizmu.

rysunki Ewelina Karpowiak

Aby jednak nasz rodzimy problem związany z przyrodą zrozumieć w szerszym kontekście, polecam do kompletu książkę Jana Mencwela Betonoza. Jak się niszczy polskie miasta. Jest to próba odpowiedzi na porażająco aktualne pytanie o to, dlaczego, pomimo świadomości zbawiennego wpływu przyrody na nasze życie, zdrowie i przyszłość całej planety, polska władza przyspiesza decyzje o wycinkach drzew i zalewaniu kolejnych miast betonem. Spojrzenie na nasz kontakt z naturą w jeszcze szerszej, globalnej siatce powiązań, proponują z kolei dwa znakomite filmy dokumentalne: Kraina miodu w reżyserii macedońskiego duetu Ljubomira Stefanova i Tamary Kotevskiej oraz Antropocen: epoka człowieka w reżyserii kanadyjskiego tercetu: Jennifer Baichwal, Nicholasa de Penciera i Edwarda Burtynsky’ego. Obie opowieści konfrontują widza z niepokojącymi zmianami w naszym stosunku do przyrody, zwłaszcza z degradującym wpływem przemysłowych działań człowieka na ekosystem Ziemi.

Dobrą odpowiedzią na tę smutną refleksję jest nauka rozwijania i pielęgnowania troski o dobrostan przyrody. W tym kontekście polecam wam Patyki, badyle Urszuli Zajączkowskiej – książkę, która łączy pozornie odległe sobie światy: człowieka i roślin, filozofii i botaniki, poezji i popularyzacji nauki. Podobnym rodzajem spotkania humanisty z biologią jest książka Stanisława Łubieńskiego Dwanaście srok za ogon – opowieść o świecie ptaków, która staje się przyczynkiem do rozważań z pogranicza ornitologii, filozofii i kultury. Ale najbardziej do podtrzymywania bliskiej więzi z naturą nawołuje leśnik i popularyzator wiedzy o przyrodzie, Peter Wohlleben, znany z licznych książek odkrywających „sekretne życie” fauny i flory. W książce Dotknij, poczuj, zobacz. Fenomen relacji człowieka z naturą Wohlleben koncentruje się na doświadczeniu spotkania z naturą i przekonuje, że nic nie jest w stanie ukoić naszych nerwów lepiej niż bliski, zmysłowy kontakt z przyrodą. To opowieść o zachwycającym i zbawiennym dla Ziemi świecie roślin, który człowiek, w swojej pysze i zachłanności, wyniszcza; nierzadko w imię jego pozornej ochrony. Zachęcam, aby czytać, złościć się, a potem pobiec przed dom i przytulić najbliższe drzewo. A potem bronić je przed potencjalną wycinką. Ile sił.

 


Podcastu À propos, który jest rozwiniętą wersją felietonu, możesz słuchać w kanale „Pismo do słuchania”. Publikujemy tu wybrane nagrania tekstów z miesięcznika, poezję, podcasty z cyklu Premiera PismaJak naprawić przyszłość?, prowadzony przez Barbarę Sowę, Wiersz na poniedziałek autorstwa Magdaleny Kicińskiej oraz Śledztwo Pisma.

Znajdziesz nas również w swoich ulubionych aplikacjach podcastowych:

 Google Podcasts

 Spotify

 Apple Podcasts

 Lecton

 Audioteka

 Soundcloud

 

Newsletter

Pismo na bieżąco

Nie przegap najnowszego numeru Pisma i dodatkowych treści, jakie co miesiąc publikujemy online. Zapisz się na newsletter. Poinformujemy Cię o najnowszym numerze, podcastach i dodatkowych treściach w serwisie.

* pola obowiązkowe

SUBMIT

SPRAWDŹ SWOJĄ SKRZYNKĘ E-MAIL I POTWIERDŹ ZAPIS NA NEWSLETTER.

DZIĘKUJEMY! WKRÓTCE OTRZYMASZ NAJNOWSZE WYDANIE NASZEGO NEWSLETTERA.

Twoja rezygnacja z newslettera została zapisana.

WYŁĄCZNIE DLA OSÓB Z AKTYWNYM DOSTĘPEM ONLINE.

Zaloguj

ABY SIĘ ZAPISAĆ MUSISZ MIEĆ WYKUPIONY DOSTĘP ONLINE.

Sprawdź ofertę

DZIĘKUJEMY! WKRÓTCE OSOBA OTRZYMA DOSTĘP DO MATERIAŁU PISMA.

Newsletter

Pismo na bieżąco

Nie przegap najnowszego numeru Pisma i dodatkowych treści, jakie co miesiąc publikujemy online. Zapisz się na newsletter. Poinformujemy Cię o najnowszym numerze, podcastach i dodatkowych treściach w serwisie.

* pola obowiązkowe

SUBMIT

SPRAWDŹ SWOJĄ SKRZYNKĘ E-MAIL I POTWIERDŹ ZAPIS NA NEWSLETTER.

DZIĘKUJEMY! WKRÓTCE OTRZYMASZ NAJNOWSZE WYDANIE NASZEGO NEWSLETTERA.

Twoja rezygnacja z newslettera została zapisana.

WYŁĄCZNIE DLA OSÓB Z AKTYWNYM DOSTĘPEM ONLINE.

Zaloguj

ABY SIĘ ZAPISAĆ MUSISZ MIEĆ WYKUPIONY DOSTĘP ONLINE.

Sprawdź ofertę

DZIĘKUJEMY! WKRÓTCE OSOBA OTRZYMA DOSTĘP DO MATERIAŁU PISMA.

-

-

-

  • -
ZAPISZ
USTAW PRĘDKOŚĆ ODTWARZANIA
0,75X
1,00X
1,25X
1,50X
00:00
50:00