Twój dostęp nie jest aktywny. Skorzystaj z oferty i zapewnij sobie dostęp do wszystkich treści.


Czytaj i słuchaj bez ograniczeń. Zaloguj się lub skorzystaj z naszej oferty

Portret

Viktor Orbán. Węgierski Premier na wojnie z akademią

W systematycznym osłabianiu szkolnictwa węgierskiemu premierowi stanęła na drodze jedna instytucja: budapesztański uniwersytet założony przez George’a Sorosa.
rysunki Rafał Piekarski
POSŁUCHAJ

Nad Budapesztem wisiał nieubłaganie szary poranek, ale mimo to Michael Ignatieff zabrał mnie na dach głównego budynku Uniwersytetu Środkowoeuropejskiego. Kanciasty gmach wzniesiono niedawno; dominowały tu stal, szkło i polerowane drewno. Na dachu znajdował się ogród. Żelazne ławeczki stały wśród małych pagórków trawy i mogłoby się zdawać, że ktoś przeniósł fragment nowojorskiego parku High Line tu, do stolicy Węgier. – To chyba moje ulubione miejsce w całym kampusie – oznajmił mi Ignatieff. Ze względu na zimowy dzień włożył na głowę kaszkiet; okulary do czytania, które przez roztargnienie zapomniał zostawić w gabinecie, zsunęły mu się na czubek nosa. Przed nami rozciągał się widok na szeroki Dunaj oraz budynki stanowiące pamiątkę po imperialnej przeszłości miasta.

Ignatieff – intelektualista, który bez powodzenia ubiegał się o stanowisko premiera Kanady – poświęcił większość życia zagadnieniom kruchości praw człowieka oraz nieodpartych pokus nacjonalizmu, lecz kiedy w 2016 roku został rektorem Uniwersytetu Środkowoeuropejskiego, nie spodziewał się, że wkrótce znajdzie się na pierwszej linii frontu walki w imię liberalnych idei. Sądził, że czeka go błogi powrót do domu. Węgry to ojczyzna jego żony, Zsuzsanny; przy okazji częstych wizyt u jej krewnych Ignatieff dobrze poznał kraj. – Mam już swoje lata – tłumaczył mi. – Myślałem sobie: „To będzie sympatyczne zwieńczenie kariery”.

Wskazał nieodległy kompleks budynków rządowych. Właśnie tam, niespełna rok przed przyjazdem Ignatieffa, autorytarny rząd premiera Viktora Orbána opracował plan wyrzucenia Uniwersytetu Środkowoeuropejskiego z kraju. Uczelnia uchodzi za najbardziej prestiżową na Węgrzech. Studiowali tu prezydenci, dyplomaci, a nawet członkowie Orbánowej świty. Ci ostatni zwrócili się jednak przeciwko instytucji, która ich ukształtowała, toteż postanowili usunąć Uniwersytet Środkowoeuropejski z Węgier. Ignatieff objaśniał mi sytuację, kręcąc głową. – Nie tak miało to wszystko wyglądać – stwierdził.

Węgry mogły niegdyś pochwalić się najlepszymi uczelniami w postkomunistycznej Europie, lecz rząd Orbána przeprowadził szereg systematycznych, niszczycielskich reform. Urzędnicy wkroczyli na uniwersytety i przejęli nad nimi ścisłą kontrolę. Dawniej o przydziale pieniędzy na badania decydowało niezależne ciało, w którego skład wchodzili naukowcy, teraz zaś zajmują się tym wierni ludzie premiera. Kiedy przyjechałem do Budapesztu, jeden z prorządowych portali internetowych wezwał …

Aby przeczytać ten artykuł do końca, zaloguj się lub skorzystaj z oferty.

Dostęp do tego materiału mógłby kosztować 8,99 zł. My jednak w tej cenie dajemy Ci miesięczną subskrypcję wszystkich naszych treści. Czytaj i słuchaj do woli. Zostaniesz z nami na dłużej?

Artykuł ukazał się pierwotnie 1 czerwca 2019 roku w „The Atlantic Magazine”. © 2019 The Atlantic Media Co., wszystkie prawa zastrzeżone, dystrybucja Tribune Content Agency. Portret ukazał się w październikowym numerze miesięcznika "Pismo. Magazyn opinii" (10/2019) pod tytułem Viktor Orbán na wojnie z intelektualistami.

Newsletter

Pismo na bieżąco

Nie przegap najnowszego numeru Pisma i dodatkowych treści, jakie co miesiąc publikujemy online. Zapisz się na newsletter. Poinformujemy Cię o najnowszym numerze, podcastach i dodatkowych treściach w serwisie.

* pola obowiązkowe

SUBMIT

SPRAWDŹ SWOJĄ SKRZYNKĘ E-MAIL I POTWIERDŹ ZAPIS NA NEWSLETTER.

DZIĘKUJEMY! WKRÓTCE OTRZYMASZ NAJNOWSZE WYDANIE NASZEGO NEWSLETTERA.

Twoja rezygnacja z newslettera została zapisana.

WYŁĄCZNIE DLA OSÓB Z AKTYWNYM DOSTĘPEM ONLINE.

Zaloguj

ABY SIĘ ZAPISAĆ MUSISZ MIEĆ WYKUPIONY DOSTĘP ONLINE.

Sprawdź ofertę

DZIĘKUJEMY! WKRÓTCE OSOBA OTRZYMA DOSTĘP DO MATERIAŁU PISMA.

Newsletter

Pismo na bieżąco

Nie przegap najnowszego numeru Pisma i dodatkowych treści, jakie co miesiąc publikujemy online. Zapisz się na newsletter. Poinformujemy Cię o najnowszym numerze, podcastach i dodatkowych treściach w serwisie.

* pola obowiązkowe

SUBMIT

SPRAWDŹ SWOJĄ SKRZYNKĘ E-MAIL I POTWIERDŹ ZAPIS NA NEWSLETTER.

DZIĘKUJEMY! WKRÓTCE OTRZYMASZ NAJNOWSZE WYDANIE NASZEGO NEWSLETTERA.

Twoja rezygnacja z newslettera została zapisana.

WYŁĄCZNIE DLA OSÓB Z AKTYWNYM DOSTĘPEM ONLINE.

Zaloguj

ABY SIĘ ZAPISAĆ MUSISZ MIEĆ WYKUPIONY DOSTĘP ONLINE.

Sprawdź ofertę

DZIĘKUJEMY! WKRÓTCE OSOBA OTRZYMA DOSTĘP DO MATERIAŁU PISMA.

-

-

-

  • -
ZAPISZ
USTAW PRĘDKOŚĆ ODTWARZANIA
0,75X
1,00X
1,25X
1,50X
00:00
50:00