N ad pani łóżkiem wisi żebro wieloryba.

W piwnicy mam jeszcze wielorybi kręg. Przywiozłam dwa, ale jeden oddałam kiedyś szkole mojego dziecka. Znalazłam je w tundrze, żebro zarzuciłam na szyję jak chomąto i niosłam kilkanaście kilometrów.

Po co?

Mam szajbę na punkcie zbierania pamiątek. Przy naszej chatce na Spitsbergenie stało gigantyczne stare rusztowanie do oprawiania fok i niedźwiedzi. Pod nim ziemia była zalana warstwą zwierzęcego tłuszczu, leżało na niej mnóstwo zębów, kości, pazurów. Zbierałam je. Gdy atmosfera w chatce była napięta, zakładałam sobie na palce wielkie niedźwiedzie pazury i siadałam do stołu. Towarzystwo zanosiło się od śmiechu. Przywiozłam je do Polski, ale wszystkim tak się podobały, że rozdałam je na prezenty.

W 1981 roku wraca pani z trzymiesięcznej wyprawy na Spitsbergen z ponad tysiącem fotografii i dziennikiem podróży. Dziennik ginie, a zdjęcia chowa pani do szuflady na prawie czterdzieści lat. Dlaczego?

Po powrocie Warszawa wydawała mi się ciasna, brudna i szara. Umęczeni ludzie kolejkami oplatali budynki. Nie przyszło mi do głowy, aby w tych okolicznościach chwalić się obrazami raju, gdzie jadłam ananasy z puszki, łososie i prawdziwe masło.

Niedawno pracowniczki Fundacji Archeologia Fotografii dowiedziały się, że w 1981 roku towarzyszyłam naukowcom z Uniwersytetu Jagiellońskiego w wyprawie na Spitsbergen. Gdy dziewczyny obejrzały zdjęcia w moim domu, oniemiały. Fotografowałam radziecką osadę górniczą w Barentsburgu, Polską Stację Polarną w Zatoce Białych …