Twój dostęp nie jest aktywny. Skorzystaj z oferty i zapewnij sobie dostęp do wszystkich treści.
Nie pamiętam jego imienia, mówiliśmy na niego Taraś. Uczyliśmy się razem przez rok w szkole podstawowej w Ełku. Taraś był „spadochroniarzem”, powtarzał klasę, być może nawet drugi raz. Nie bywał zbyt często na lekcjach. Ale kiedy się pojawił i nauczyciel zmusił go do odpowiedzi, zazwyczaj mówił trafnie, żywo i na temat. Na przerwach zaczytywał się w archiwalnych numerach „Jazz Forum”. Opowiadał nam o prekursorach muzyki improwizowanej, w czasach kiedy dla nas – dzieci rodziców z rachitycznej i niezamożnej klasy średniej z małego miasteczka – szczytem snobowania się była Nirvana. Grał na trąbce, perkusji, djembe i gitarze. Chyba też czytał bitników. Pamiętam go jako niezwykle inteligentnego, wrażliwego i ciepłego człowieka. Nieco ponad dekadę później mógłby zostać nazwany hipsterem. Taraś urodził się jednak po złej stronie nierówności. Jego ojciec siedział w więzieniu, matka – z tego, co sobie przypominam – przedawkowała narkotyki. Nie pamiętam, kto go wychowywał i czy robił to ktokolwiek poza ulicą. Po raz ostatni widziałem go w 2001 roku w obskurnej kamienicy. Zdaje mi się, że buchał klej. Kilka lat później dowiedziałem się, że popełnił samobójstwo. Do dzisiaj raz na jakiś czas, kiedy mijam tamten (teraz już odnowiony) budynek, dopadają mnie złe myśli i zastanawiam się, kim Taraś mógłby zostać, gdyby miał więcej szczęścia i urodził się w zamożnej klasie średniej w dużym mieście. Albo w państwie, które sprawniej wyrywa bezlitosnemu losowi ludzi takich jak on.
Taraś był przykładem człowieka z wielkim potencjałem, który – w wyniku niesprzyjających okoliczności, słabości instytucji publicznych, braku wsparcia dla rodziny – nie mógł tego potencjału zrealizować. Smutna historia tego młodego chłopaka jest esencją dyskusji o nierównościach – w jego przypadku nierówność szans przełożyła się na krańcową nierówność wyników.
Temat nierówności społeczno-ekonomicznych, choć z dużym opóźnieniem, zagościł na dobre …