Niedługo rusza Międzynarodowy Festiwal Filmowy mBank Nowe Horyzonty. My przygotowaliśmy dla Was wybór filmów, które koniecznie musicie zobaczyć. Szczególnie jeśli cenicie sobie tematy poruszane na łamach „Pisma".
W dniach 18–28 lipca trwać będzie przez niektórych najbardziej wyczekiwany festiwal filmowy w Polsce, czyli Nowe Horyzonty. W tym roku razem z edycją kinową, wrocławską, rozpocznie się również odsłona online, która potrwa aż do 4 sierpnia. Jak zawsze zobaczymy na ekranie premierowe hity z międzynarodowych festiwali filmowych, retrospektywy uznanych twórców, ale również filmy, które dopiero co wypłynęły na powierzchnię festiwalowego świata.
Przygotowaliśmy dla Was zestawienie obrazów zbieżnych tematycznie z tekstami, które mogliście znaleźć na łamach „Pisma”. Wybraliśmy kilkanaście spośród 285 filmów prezentowanych podczas tegorocznej edycji. Skupiliśmy się przede wszystkim na głównym konkursie festiwalowym oraz cyklach Let’s Go i Fale. Część z tych filmów będzie dostępna również online. Zapraszamy Was jednak do Wrocławia, bo to tam najlepiej poczujecie magię kina.
Dlaczego piszemy o festiwalu już teraz, dwa tygodnie przed jego rozpoczęciem? 4 lipca ruszyła bowiem sprzedaż dostępów online oraz biletów na poszczególne seanse (karnety festiwalowe zostały już dawno wyprzedane). Szczegóły znajdziecie tu.
Masz przed sobą otwarty tekst, który udostępniamy w ramach promocji „Pisma”. Odkryj pozostałe treści z magazynu, także w wersji audio. Wykup prenumeratę lub dostęp online.
Zapraszamy!
Międzynarodowy Konkurs Nowe Horyzonty
W festiwalowym konkursie głównym zobaczymy kilka obrazów, które są nam bardzo bliskie ze względu na tematykę, nierzadko bardzo trudną.
Pierwszy z nich to Ivo (reż. Eva Trobisch), w którym możemy choć w części zobaczyć świat osób terminalnie chorych, ich bliskich i opiekunów. O tym, jak wygląda opieka domowa nad chorymi w Polsce, pisała w swoim reportażu Aleksandra Warecka.
Blue Sun Palace (reż. Constance Tsang) to natomiast opowieść o samotności, ale o samotności, która w szczególny sposób dotyka imigrantów – w tym przypadku to doświadczenie wspólne dla pary głównych bohaterów, którzy swoje nowe życie próbują budować w Nowym Jorku. Jeśli szukacie materiałów, które mówią o samotności (w tym esej Wszyscy jesteśmy samotni i podcast o samotności w tłumie), znajdziecie je zebrane w jednym miejscu.
Może słyszeliście o filmie Pepe (reż. Nelson Carlos De Los Santos Arias), jednym z najbardziej dyskutowanych tytułów ostatniego festiwalu Berlinale? Mirosław Wlekły w swoim reportażu W poszukiwaniu Pabla Escobara pisze o zwierzętach, które słynny baron narkotykowy sprowadził do swojej hacjendy między innymi z afrykańskiej sawanny. Były wśród nich hipopotamy, na które po zastrzeleniu Escobara nie było pomysłu, więc zostały i rozmnożyły się, wiodąc życie daleko od swojej ojczyzny. W 2021 roku „National Geographic” donosił, że „«kokainowe hipopotamy» Pabla Escobara zagrażają środowisku”, a naukowcy sugerują ubój zwierząt. Tytułowy Pepe jest właśnie potomkiem Escobarowych hipopotamów, a ten film stanowi jego pośmiertny monolog.
Kolejny film to Skarby (reż. Luna Carmoon) – „baśń, która niepostrzeżenie zamienia się w horror, psychotyczna love story, słodko-gorzka ballada o matkach i córkach, stylowy hommage dla lat 90.” Nam od razu na myśl przychodzi przejmujący esej Adrienne Rich Macierzyństwo i córkostwo.
Problemy międzypokoleniowe, trudności w dogadywaniu się młodzieży z dorosłymi nierozerwalnie związane ze społecznymi podziałami, które nakręcane są przez polityków i media narodowe. Brzmi znajomo? Węgierskie Wytłumaczenie wszystkiego (reż. Gábor Reisz) opowiada o tym wszystkim. A my zachęcamy Was do przeczytania tekstu o ostatniej wolnej gazecie pod rządami Orbána oraz reportażu O czym nie powiem swoim rodzicom.
Let’s go
Jak piszą organizatorzy: „rytm programu (i identyfikacji wizualnej) wyznacza sekcja Let’s Go, w której pojawią się najciekawsze filmy eksplorujące zjawisko chodzenia”. Zachęcamy na początek do lektury eseju Zofii Król Wklejeni w widok, w którym znajdziecie między innymi nawiązania do książki Zew włóczęgi. Opowieści wędrowne Rebekki Solnit oraz twórczości (również literackiej) Wernera Herzoga. Tego reżysera oczywiście nie może zabraknąć w tej filmowej sekcji – podczas Nowych Horyzontów zobaczymy eksperyment dokumentalny Werner Herzog zjada swój but (reż. Les Blank). Ten 20-minutowy film prezentowany jest razem z obrazem autorstwa Karoliny Breguły 12,41 kilometra (jej teksty znajdziecie na naszych łamach), w którym możemy śledzić codzienną trasę pokonywaną przez szczecińską listonoszkę Annę Nowak.
Zobaczcie również inny dokument, Mur – Kasia Smutniak (która jest również jurorką tegorocznego Międzynarodowego Konkursu Nowe Horyzonty) o pracy nad nim opowiadała w naszym cyklu Apteczka. W filmie, wspólnie z aktywistami, próbuje ona dotrzeć do tytułowej budowli, która według władz ma chronić Polskę przed napływem „nielegalnych imigrantów”.
Zofia Król pisze w swoim eseju, że „współczesne wędrówki coraz częściej bywają formami sprzeciwu wobec odrealnionego świata”. I taką właśnie uduchowioną wędrówkę prezentuje Tsai Ming-liang w swoim filmie Nieskończone donikąd. Tu główny bohater zdaje się nie zauważać otoczenia, po prostu idzie, idzie donikąd. To postać wzorowana na buddyjskim mnichu Xuanzangu, który w VII wieku przeszedł pieszo kilka tysięcy kilometrów z Chin do Indii. W tym kontekście zachęcamy Was do sięgnięcia po esej Duchowość spod lady Zuzanny Kowalczyk poświęcony „duchowości, którą można dostrzec zarówno w mantrach, codziennej empatii, uczestnictwie we mszy, rozmowie z drugim człowiekiem, zabawie z psem, medytacji mindfulnessu, jak i właśnie długim spacerze”.
Fale
W tym roku festiwalowa część Odkrycia ewoluowała w sekcję Fale, w której znajdziemy filmy przekorne i odważne.
Niezależnie od tego, czy lubimy podziały na pokolenia nazywane poszczególnymi literkami alfabetu, warto przyjrzeć się filmowi Język obcy (reż. Claire Burger) o dorastających współcześnie dziewczynach, które stają się idealnymi reprezentantkami pokolenia narażonego na wykluczenie, wychowującego się w dysfunkcyjnych rodzinach, a jednocześnie zmagającego się z widmem katastrofy klimatycznej. Zachęcamy Was do równocześnie do przeczytania felietonu Andrzeja Andrysiaka Dziaderski lament nad dopieszczonym pokoleniem, w którym autor pisze: „To my, starsi, utrzymujemy młodych w przekonaniu o pokoleniowej katastrofie. To my lamentujemy nad ich tragicznym położeniem, pakujemy im do głów, że świat sprzysiągł się przeciw nim, że jeszcze nigdy nie było tak źle”.
Kalak (reż. Isabella Eklöf) to opowieść o pielęgniarzu z Kopenhagi, który przyjeżdża na Grenlandię i robi wszystko, by stać się „prawdziwym” Grenlandczykiem: je mięso reniferów, uczy się języka, poszukuje kontaktu z lokalną społecznością – pragnie wtopić się tłum. Czy mu się to udaje, czy jednak jest skazany na bycie „innym”? Sprawdźcie. A my polecamy jeden z tekstów Ilony Wiśniewskiej Grenlandia. Pogoda duchów.
Rodzina to więzy krwi, a czasem świadomy wybór. W filmie Razem z przypadku (reż. Goran Stolevski) możemy zobaczyć rodzinę, która wymyka się wszelkim stereotypom. Główną bohaterką jest tu Dita, odważnie walcząca o swoją niecodzienną rodzinę borykającą się z wieloma wyzwaniami: od żałoby, przez napięcia etniczne i rasizm, po problemy osób LGBTQ+. Zachęcamy do wysłuchania podcastu Rodzina na nowe czasy.
W tej sekcji znalazł się również film Redakcja (reż. Roman Bondarchuk), który przenosi nas do południowej Ukrainy w 2021 roku. Yura zatrudnia się w lokalnej gazecie, by nagłośnić sprawę podpalenia lasu. Jednak to, co udaje mu się odkryć w dziennikarskim śledztwie, to przede wszystkim polityczno-społeczny chaos. Ukraiński reżyser stworzył satyryczny portret swojej ojczyzny. O Ukrainie (przed 24 lutego 2022 roku i po tym dniu) możecie przeczytać na naszych łamach. Polecamy Wam również materiały, które pokazują skuteczną pracę dziennikarzy, a w szczególności teksty Michała Szczęcha demaskujące nieprawidłowości w lokalnych władzach.
A co jeszcze na Nowych Horyzontach?
Koniecznie zainteresujcie się cyklem Afrykańskie Nowe Fale, w którym znajdziemy (jak piszą organizatorzy): „filmy ostre jak brzytwa, krytyczne i fantazyjne jednocześnie będące rozliczeniem z kolonializmem i rasizmem” – zapewne będą to dla większości z Was nieznane tytuły oraz tajemnicze nazwiska reżyserów i reżyserek. Dwa filmy z tego cyklu będzie można zobaczyć nie tylko w salach kinowych, ale również w online: Pieśń kobiet z góry Chenoua oraz Tysiąc słońc.
Zobaczcie również filmy awangardowej reżyserki Yvonne Reiner – w ramach jej retrospektywy. Zwróćcie uwagę również na wykład performatywny Ramony Nagabczyńskiej It’s Been Raining in Poland o wpływie twórczości reżyserki na polską choreografię i teatr tańca, happening i sztuki wizualne. Zachęcamy ponadto do udziału w akcji ulicznej (21 lipca), która stanowić będzie rekonstrukcję happeningu Yvonne Rainer i Grand Union Street Action z 1971 roku.
Pamiętajcie o wieczornych pokazach filmowych na rynku we Wrocławiu. W tym roku zobaczymy między innymi takie hity jak Biegnij, Lola, biegnij (reż. Tom Tykwer) czy Rydwany ognia (reż. Hugh Hudson), a także oscarowe produkcje prezentowane w kinach w ostatnich miesiącach: Anatomię upadku (reż. Justine Triet) oraz Chłopca i czaplę (reż. Hayao Miyazaki).
Na koniec warto wspomnieć o opowieściach osób związanych z festiwalem. Przypominamy tekst o inspiracjach twórcy Nowych Horyzontów Romana Gutka oraz tekst o polskim #metoo w świecie filmu, który napisała dla nas kilka lat temu Małgorzata Sadowska, dyrektorka artystyczna festiwalu.
Zdjęcia: materiały prasowe
Jeśli organizujesz wydarzenie, które może zainteresować naszych czytelników i czytelniczki, napisz do nas na [email protected]. Może ukaże się w jednym z kolejnych naszych zestawień?