Rzecz gustu, czyli subiektywny wybór jesiennych festiwali, które zespół „Pisma” poleca Czytelniczkom i Czytelnikom magazynu. Wydarzenia filmowe, literackie i skierowane do dzieci w październiku, listopadzie i grudniu 2023.
Minęło festiwalowe lato, nadeszła jesień, również pełna intrygujących wydarzeń kulturalnych. Przygotowaliśmy dla Was zestawienie, naszym zdaniem, najbardziej interesujących festiwali, ale także miejsc i platform online, w których zawsze znajdziecie ciekawy repertuar. Przed Wami pierwsza część tych rekomendacji – wydarzenia filmowe, literackie, a także te, na które śmiało możecie się wybrać w towarzystwie najmłodszych. W kolejnych tygodniach zaprezentujemy z kolei festiwale muzyczne, teatralne i związane ze sztuką wizualną, oraz te multidyscyplinarne.
Mamy nadzieję, że znajdziecie tu wydarzenia, które odbywają się blisko Waszego miejsca zamieszkania. Podobnie jak podczas edycji letniej, zachęcamy również do turystyki festiwalowej. Zapewniamy, że do większości z tych miejsc na pewno dotrzecie komunikacją zbiorową.
Do zobaczenia!
Masz przed sobą otwarty tekst, który udostępniamy w ramach promocji „Pisma”. Odkryj pozostałe treści z magazynu, także w wersji audio. Wykup prenumeratę lub dostęp online.
Filmowo
Kinowa sala lub przytulna domowa kanapa to idealny plan na jesień.
Festiwalową filmową jesień rozpoczyna wydarzenie, które jesienny liść ma nawet w swoim logo. Mowa oczywiście o Warszawskim Festiwalu Filmowym (6–15.10). To jedna z inicjatyw niewymagających przedstawiania – najlepsze międzynarodowe kino, świetne nazwiska i sekcje konkursowe zapewnia nam od lat.
Następnie warto wybrać się do Łodzi – ta niegdyś wielka stolica polskiego filmu obecnie posiada tylko jedno wydarzenia festiwalowe związane z dziesiątą muzą, a jest nim Kamera Akcja (12–15.10). Co nietypowe (choć ciekawe), najwięcej przestrzeni poświęcone zostanie tematowi krytyki filmowej. Jak wyjaśniają organizatorzy, „celem festiwalu jest budowanie platformy wymiany myśli między krytykami a twórcami oraz promowanie zaangażowanej dyskusji na temat kina wśród widzów”. Dołączcie do niego, by nie tylko oglądać filmy, lecz także czerpać z nich jak najwięcej.
Po festiwalach, z ofertą których zapoznamy się jedynie stacjonarnie, przychodzi czas na wydarzenia zapewniające gościom także transmisję online. Pierwszym z nich jest ósma edycja festiwalu filmowego poświęconego kinematografii ukraińskiej o nazwie Ukraina!. Odbędzie się on w Warszawie (18–24.10), a na przełomie października i listopada również we Wrocławiu, Krakowie, Poznaniu, Opolu, Gdańsku, Gliwicach i Płocku. To oczywiście okazja do poznania filmów naszego sąsiada, ale również spotkania z twórcami, wystawy i dyskusje, np. o literaturze ukraińskiej.
Nie zabraknie także czegoś dla kinomanów pasjonujących się produkcjami z Ameryki Północnej. Prawdziwą gratką będzie dla nich z pewnością American Film Festival (7–12.11 stacjonarnie; termin odsłony online jeszcze nieznany). Zobaczymy tu przede wszystkim obrazy nagradzane dotąd choćby w Sundance, SXSW czy nowojorskim festiwalu Tribeca. Ważnym wątkiem poruszanym podczas tegorocznej edycji będzie toksyczna męskość, a oprócz najnowszych produkcji zobaczymy chociażby retrospektywę Roberta Altmana.
Listopad, jak co roku, jest świętem kina azjatyckiego. Niedawno rozpoczęła się sprzedaż karnetów na festiwal Pięć Smaków (15–21.11). To jedno z tych wydarzeń, które mają rzesze fanów, a dzięki edycji internetowej (15.11–3.12), która swoją wielką popularność zyskała w czasie pandemii, kino dotąd niszowe dociera do coraz większej liczby odbiorców. Sekcja poświęcona współczesnym Indiom, filmy z Hongkongu i retrospektywa Kinga Hu z pewnością przyciągną Waszą uwagę.
Ostatnim, grudniowym wydarzeniem w tej sekcji będzie festiwal filmów zaangażowanych społecznie, czyli Watch Docs. Prawa człowieka w filmie (1–10.12 w Warszawie i online). Mamy nadzieję, że festiwal ponownie ruszy w Polskę i zagości nawet w mniejszych miejscowościach (takich jak. np. Imielno, Zielonka, Słupsk, Suwałki, Kielce). Będzie to możliwe dzięki jego wyjątkowej, „objazdowej” formule. Szczególnie warto zwrócić uwagę na filmy rywalizujące w festiwalowej kategorii Zielony konkurs, jak również na arcydzieła europejskiego dokumentu.
Literacko
Jesienią czytajmy i rozmawiajmy o książkach. Na festiwalach, w bibliotekach i księgarniach.
Początek października to prawdziwa kumulacja wydarzeń literackich. Zacznijmy od wizyty w Gorlicach, gdzie odbędzie się dziewiąta edycja Festiwalu im. Zygmunta Haupta (4–10.10). Podczas wydarzenia (które śledzić będzie można również online) czeka nas mnóstwo spotkań z autorami i autorkami reprezentującymi różnorodne nurty i dziedziny literackie. Wśród nich pojawią się także twórcy znani z „Pisma”: Weronika Murek, Darek Foks czy Grzegorz Bogdał. Będzie też niewątpliwa gratka – opowiadania patrona wydarzenia czytane przez Jana Peszka.
Festiwale literackie zazwyczaj poświęcone są literaturze pięknej, książkom non-fiction lub poezji. W Sopocie nasze zaprzyjaźnione księgarnia i wydawnictwo Smak Słowa organizują już piątą edycję festiwalu poświęconego książkom psychologicznym (5–7.10). Tym razem hasło łączące spotkania i rozmowy brzmi: „Pokolenia – zmiany – zdrowie”.
Z kolei święto komiksu przypada 7 i 8 października. W Łodzi odbędzie się już 34. (!) edycja Międzynarodowego Festiwalu Komiksu i Gier. Podczas licznych dyskusji w programie pojawią się wątki od Kajka i Kokosza, przez Gwiezdne Wojny i uniwersum Marvela, aż po Yaoi Market i pierwsze spotkanie cosplayerów postaci z tego komiksu. Nie zabraknie również strefy dla fanów mangi, gier planszowych i konsolowych, a także warsztatów komiksowych i scenariuszowych skierowanych do dzieci.
Następnie warto przenieść się do Wrocławia, a konkretnie do klubu PROZA – sceny literackiej Wrocławskiego Domu Literatury. Odbędzie się tam Festiwal Brunona Schulza (9–15.10), a w programie znajdzie się wiele spotkań z autorkami i autorami książek, które w ostatnich miesiącach zagościły w wielu polskich domach. Z ich fragmentami mogliście zapoznać się również na naszych łamach – były to publikacje autorstwa m.in. Agnieszki Szpili, Małgorzaty Lebdy oraz Macieja Roberta. Najważniejsze będą jednak spotkania (w formie salonów) z twórcami nominowanymi do dwóch nagród: poetyckiego Silesiusa oraz Literackiej Nagrody Europy Środkowej, czyli Angelusa. Laureatów obu tych wyróżnień poznamy 14 października.
Natomiast koniec października to wielki Conrad Festival w Krakowie (23–29.10). Jest on okazją do spotkania z nagrodzonymi autorami i autorkami z Polski oraz z zagranicy. W tym roku dyskusje i spotkania będą odbywały się pod hasłem „Migracje”. Warto zwrócić uwagę na akcję społeczną pod hasłem „Lekcje czytania”, która w tym roku poświęcona będzie literaturze uchodźczej. Wśród analizowanych tekstów znajdzie się Gość Alberta Camus i Cudzoziemka Marii Kuncewiczowej. Wśród gości m.in. Georgi Gospodinow, laureat Międzynarodowej Nagrody Bookera w 2023.
W październiku czekają nas jeszcze dwa wyjątkowe wydarzenia poświęcone miejscom, które kochają książki, a dzięki którym i my możemy pielęgnować w sobie to uczucie. Biblioteki będą miały swoje święto 7 października, a księgarnie tydzień później, czyli 13 października. Sprawdźcie na stronach organizatorów, które z Waszych lokalnych, książkowych centrów kultury bierze udział w akcji. Na pewno znajdziecie w nich ciekawe spotkania z autorami, warsztaty i oraz inne wydarzenia współtworzone przez ludzi, którzy tak jak i wy nie wyobrażają sobie życia bez dobrej literatury.
Dla dzieci
Pokażmy dzieciom magiczny świat kina, teatru i literatury.
Mamy dla Was również zestaw kilku wydarzeń skierowanych do dzieci. Przede wszystkim zapraszamy Was na Młode Horyzonty (znane wcześniej pod nazwą Kino Dzieci). To święto mądrego kina dla najmłodszych, które możemy traktować niemal jako młodsze rodzeństwo kultowych Nowych Horyzontów. Przede wszystkim zwróćcie uwagę na ograniczenia wiekowe, które podane są przy każdym filmie – dzięki temu znajdziecie zarówno filmy odpowiednie dla czterolatków, takie, które rozbawią, a nie nadmiernie przestraszą siedmiolatki, jak i obrazy przeznaczone dla nieco starszych dzieci. Festiwal odbywa się w wielu polskich miastach (30.09–8.10), a w dniach 12–29.10 będziecie mogli oglądać filmy wspólnie z domowej kanapy dzięki formule online.
Chwilę po rozpoczęciu święta kina na dzieci, które lubią kontakt z kulturą, czeka Festiwal Literatury. Tym razem w dwóch odsłonach: 2–9 października to edycja gdańska, za to w połowie listopada wydarzenie zawita do Krakowa (15–19.11), gdzie pod jego koniec odbędzie się Gala Nagrody im. Ferdynanda Wspaniałego. Festiwal Literatury to wyjątkowa okazja do spotkania się z autorami i autorkami książek oraz komiksów skierowanych do tych najmłodszych, jak i nieco starszych (nie zabraknie reprezentacji literatury młodzieżowej – polecamy m.in. spotkanie i warsztaty z Aleksandrą Herzyk, laureatką Literackiej Nagrody Hestii za komiks Wolność albo śmierć), a także do udziału w takich niestandardowych akcjach jak literacki stand-up.
W Warszawie 19 października rozpocznie się (i potrwa aż do 28 października) dwudziesta siódma edycja Międzynarodowego Festiwalu Teatrów dla Dzieci i Młodzieży Korczak Dzisiaj. W tym roku hasłem przewodnim jest „Rodzinność”. Wspaniałe, mądre spektakle z całej Polski to niejedyny atut tego festiwalu. Organizatorzy przygotowali także szereg wydarzeń towarzyszących. Wśród nich odnajdziemy choćby spotkania dla rodziców Klub Dobrej Rozmowy, czy STARtGIRLS vol. 2 – warsztaty teatralne skierowane do nastoletnich dziewczyn pochodzących z Ukrainy, Białorusi i Polski.
Na mapie dziecięcych wydarzeń kulturalnych mamy również nowość, czyli festiwal filmów dokumentalnych LET’S DOC! (21–29.10) skierowanych do młodych widzów (czyli osób powyżej dziesiątego roku życia). Za program wydarzenia odpowiada Centrum Kultury Filmowej im. Andrzeja Wajdy. Oprócz samych filmów na uwagę zasługuje na pewno specjalna przestrzeń psychoedukacyjna dla młodzieży LET’S TALK (podobny pomysł pojawił się choćby podczas tegorocznej edycji Millennium Docs Against Gravity). Tutaj również warto zwrócić uwagę na edycję online wydarzenia (30.10–10.11).
Na koniec zachęcamy do zapoznania się z repertuarami teatrów, które z założenia tworzą spektakle skierowane do najmłodszych – niezawodny jest na pewno warszawski Teatr Lalka (polecaliśmy już kiedyś ich Dzieci z Bullerbyn) i gdański Teatr Miniatura (gdzie grano np. Atlas wysp odległych).
Fot.: materiały prasowe
Co na temat „Pisma” mówi Sylwia Chutnik? – dowiedz się więcej.
Jeśli organizujesz wydarzenie, które może zainteresować naszych czytelników i czytelniczki, napisz do nas na [email protected]. Może ukaże się w jednym z kolejnych naszych zestawień?