Twój dostęp nie jest aktywny. Skorzystaj z oferty i zapewnij sobie dostęp do wszystkich treści.


Czytaj i słuchaj bez ograniczeń. Zaloguj się lub skorzystaj z naszej oferty

Esej

Kto zastąpi obalone autorytety?

Skala upadku dotychczasowych autorytetów jest dziś tak wielka nie tylko dlatego, że współczesność stworzyła doskonałe warunki do dyskredytowania i rozmywania wszelkich autorytetów. Również dlatego, że brakuje nam jakiegokolwiek porozumienia w kwestii tego, kto miałby te upadłe figury zastąpić.
rysunek EWELINA KARPOWIAK
POSŁUCHAJ

W 2011 roku izraelski historyk specjalizujący się w dziejach średniowiecza i wojskowości wydaje książkę po hebrajsku. Opowiada w niej historię, którą wszyscy znają. Robi to jednak w rewolucyjnym duchu, ze świeżym spojrzeniem, łącząc wiele dziedzin – od nauk społecznych, przez kognitywistykę, po kulturoznawstwo. Trzy lata później książka Sapiens. Od zwierząt do bogów zostaje przetłumaczona na angielski, a wkrótce na kolejnych trzydzieści języków. Ostatecznie sprzedaje się w dwunastu milionach egzemplarzy. Niesiony sukcesem Yuval Noah Harari publikuje kolejne artykuły i książki, tym razem zawierające prognozy na przyszłość, wchodzące odważnie na grunt kolejnych dziedzin, takich jak ekonomia, nowe technologie, medycyna czy prawo. To właśnie te erudycyjne powiązania, spójny obraz świata i przystępny język stają się filarem jego popularności. Złożony i trudny do uchwycenia ciąg dziejów, chaos współczesności i niepokój jutra pod piórem Harariego zamieniają się w prosty, przejrzysty (a przez to atrakcyjny czytelniczo) łańcuch przyczyn i skutków. Szybko pojawiają się jednak głosy, że za tą przejrzystością stoi nie geniusz autora, ale dokonywane przez niego uproszczenia. To, co przyniosło Harariemu sławę, szybko staje się zarzutem. „Nie można być autorytetem od wszystkiego” – przekonują jego przeciwnicy i wskazują, gdzie wywód historyka jest niespójny, a gdzie pomija on istotne zawiłości. Tak oto podupadający autorytet Harariego obnaża problem numer jeden: bycie specjalistą od wszystkiego zapewnia popularność, ale na dłuższą metę podważa wiarygodność.

 


Na początku lat 70. ksiądz Henryk Jankowski kojarzy się głównie ze zdobywanymi za granicą pieniędzmi i rozmaitymi dobrami (od dżinsów po samochody), o których w PRL-u można tylko pomarzyć. W 1980 roku ma odprawić mszę dla robotników w Stoczni Gdańskiej. Niedługo później zostaje kapelanem Solidarności i jednym z najbardziej zaufanych ludzi Lecha Wałęsy. Jego plebanię …

Aby przeczytać ten artykuł do końca, zaloguj się lub skorzystaj z oferty.

W „Piśmie” bierzemy odpowiedzialność za słowo.

Każdy tekst przed publikacją przechodzi wielostopniowy proces redakcji i fact-checkingu. To wymaga czasu i pracy całego zespołu. Dołącz do społeczności „Pisma”. Zamów dostęp online. Istniejemy dzięki osobom takim jak Ty.

Esej ukazał się w listopadowym numerze miesięcznika „Pismo. Magazyn opinii” (11/2020) pod tytułem Skarłowaciałe olbrzymy i olbrzymie karły.

Newsletter

Pismo na bieżąco

Nie przegap najnowszego numeru Pisma i dodatkowych treści, jakie co miesiąc publikujemy online. Zapisz się na newsletter. Poinformujemy Cię o najnowszym numerze, podcastach i dodatkowych treściach w serwisie.

* pola obowiązkowe

SUBMIT

SPRAWDŹ SWOJĄ SKRZYNKĘ E-MAIL I POTWIERDŹ ZAPIS NA NEWSLETTER.

DZIĘKUJEMY! WKRÓTCE OTRZYMASZ NAJNOWSZE WYDANIE NASZEGO NEWSLETTERA.

Twoja rezygnacja z newslettera została zapisana.

WYŁĄCZNIE DLA OSÓB Z AKTYWNYM DOSTĘPEM ONLINE.

Zaloguj

ABY SIĘ ZAPISAĆ MUSISZ MIEĆ WYKUPIONY DOSTĘP ONLINE.

Sprawdź ofertę

DZIĘKUJEMY! WKRÓTCE OSOBA OTRZYMA DOSTĘP DO MATERIAŁU PISMA.

Newsletter

Pismo na bieżąco

Nie przegap najnowszego numeru Pisma i dodatkowych treści, jakie co miesiąc publikujemy online. Zapisz się na newsletter. Poinformujemy Cię o najnowszym numerze, podcastach i dodatkowych treściach w serwisie.

* pola obowiązkowe

SUBMIT

SPRAWDŹ SWOJĄ SKRZYNKĘ E-MAIL I POTWIERDŹ ZAPIS NA NEWSLETTER.

DZIĘKUJEMY! WKRÓTCE OTRZYMASZ NAJNOWSZE WYDANIE NASZEGO NEWSLETTERA.

Twoja rezygnacja z newslettera została zapisana.

WYŁĄCZNIE DLA OSÓB Z AKTYWNYM DOSTĘPEM ONLINE.

Zaloguj

ABY SIĘ ZAPISAĆ MUSISZ MIEĆ WYKUPIONY DOSTĘP ONLINE.

Sprawdź ofertę

DZIĘKUJEMY! WKRÓTCE OSOBA OTRZYMA DOSTĘP DO MATERIAŁU PISMA.

-

-

-

  • -
ZAPISZ
USTAW PRĘDKOŚĆ ODTWARZANIA
0,75X
1,00X
1,25X
1,50X
00:00
50:00