Twój dostęp nie jest aktywny. Skorzystaj z oferty i zapewnij sobie dostęp do wszystkich treści.


Read and listen without limits. Log in or take advantage of our offer

Esej

Niepodległość w prezencie i symboliczna pustka 1918 roku

Rozstrzygnięcie pierwszej wojny światowej przyniosło Polsce niepodległość, lecz jej przebieg oddalił nasz kraj od Zachodu.
rysunki Rafał Piekarski
POSŁUCHAJ

Z polskiej perspektywy rok 1918 oznaczał przede wszystkim rozpad mocarstw zaborczych. To zaś pozwalało na realizację pieszczonego przez polską kulturę od ponad stu lat marzenia o odzyskaniu politycznej suwerenności. Marzenie to zostało jednak wypowiedziane przede wszystkim w języku nostalgicznym, przez zwolenników romantycznej wizji historii, w której ideałem była Pierwsza Rzeczpospolita o przednowoczesnym charakterze. Sama zaś wojna, poza pewnymi wyjątkami – jak zniszczenie Kalisza – polskie ziemie właściwie ominęła.

To wszystko wpłynęło na charakter Drugiej Rzeczypospolitej. I wpływa do dzisiaj na sposób pamiętania 1918 roku. Święto niepodległości, odzyskanej – poza Wielkopolską – w sposób zupełnie nieheroiczny, jest zawieszone w symbolicznej pustce. Nieopowiedziane, a jednocześnie rozrastające się do rozmiarów wielkiej wydmuszki, którą mogą wypełnić zupełnie dowolne treści: od czekoladowych orłów po ryki demonstrujących kiboli. Pierwsza wojna światowa jest naszą „wielką nieobecną”.

Zupełnie inaczej było w krajach Europy Zachodniej. Tu Wielka Wojna objawiła się w całej swojej hipernowoczesności: przemysłowym zabijaniem, masowością, bezsensem instrumentalnego działania, w którym skuteczność i sprawność staje się ważniejsza niż sam cel. …

Aby przeczytać ten artykuł, zaloguj się lub skorzystaj z oferty.

Czytaj i słuchaj treści, które poszerzają horyzonty, inspirują do rozmów i refleksji. Wypróbuj „Pismo” przez miesiąc. Możesz zrezygnować w każdej chwili.

Dostęp online

wersja audio i na czytniki,
dostęp do aplikacji i serwisu


9,99 / miesiąc

Prenumerata

co miesiąc papierowe wydanie,
dostęp online do aplikacji i serwisu


16,99 / miesiąc

Newsletter

Pismo na bieżąco

Nie przegap najnowszego numeru Pisma i dodatkowych treści, jakie co miesiąc publikujemy online. Zapisz się na newsletter. Poinformujemy Cię o najnowszym numerze, podcastach i dodatkowych treściach w serwisie.

* pola obowiązkowe

SUBMIT

SPRAWDŹ SWOJĄ SKRZYNKĘ E-MAIL I POTWIERDŹ ZAPIS NA NEWSLETTER.

DZIĘKUJEMY! WKRÓTCE OTRZYMASZ NAJNOWSZE WYDANIE NASZEGO NEWSLETTERA.

Twoja rezygnacja z newslettera została zapisana.

WYŁĄCZNIE DLA OSÓB Z AKTYWNYM DOSTĘPEM ONLINE.

Zaloguj

ABY SIĘ ZAPISAĆ MUSISZ MIEĆ WYKUPIONY DOSTĘP ONLINE.

Sprawdź ofertę

DZIĘKUJEMY! WKRÓTCE OSOBA OTRZYMA DOSTĘP DO MATERIAŁU PISMA.

Newsletter

Pismo na bieżąco

Nie przegap najnowszego numeru Pisma i dodatkowych treści, jakie co miesiąc publikujemy online. Zapisz się na newsletter. Poinformujemy Cię o najnowszym numerze, podcastach i dodatkowych treściach w serwisie.

* pola obowiązkowe

SUBMIT

SPRAWDŹ SWOJĄ SKRZYNKĘ E-MAIL I POTWIERDŹ ZAPIS NA NEWSLETTER.

DZIĘKUJEMY! WKRÓTCE OTRZYMASZ NAJNOWSZE WYDANIE NASZEGO NEWSLETTERA.

Twoja rezygnacja z newslettera została zapisana.

WYŁĄCZNIE DLA OSÓB Z AKTYWNYM DOSTĘPEM ONLINE.

Zaloguj

ABY SIĘ ZAPISAĆ MUSISZ MIEĆ WYKUPIONY DOSTĘP ONLINE.

Sprawdź ofertę

DZIĘKUJEMY! WKRÓTCE OSOBA OTRZYMA DOSTĘP DO MATERIAŁU PISMA.

-

-

-

  • -
ZAPISZ
USTAW PRĘDKOŚĆ ODTWARZANIA
0,75X
1,00X
1,25X
1,50X
00:00
50:00