Janion. Dlaczego to kobiety są rewolucją?

W pierwszym odcinku podcastu „Dziś w książce” zaglądam do książki prof. Marii Janion* Kobiety i duch inności. Opowiadam o tym, dlaczego temat praw kobiet i włączania różnych perspektyw do naszej kultury jest tak istotny właśnie teraz i w jaki sposób tłumaczy obecne napięcia w naszej rzeczywistości społecznej. Razem z dr Agatą Araszkiewicz** przyglądamy się protestom przeciwko zaostrzaniu prawa aborcyjnego w Polsce przez pryzmat myśli prof. Janion i szukamy odpowiedzi na pytanie, czy „gorączka romantyczna”, która wytwarza i umacnia polski patriarchat, jest uleczalną chorobą, oraz czy „duch inności” ma szansę wygnać ducha „patriotycznego kiczu”.

Zapraszam!
Zuzanna Kowalczyk

* prof. Maria Janion – jedna z najważniejszych historyczek literatury polskiego i europejskiego romantyzmu, historyczka idei, krytyczka literacka, wykładowczyni akademicka, dla wielu matronka polskiego feminizmu. Jedna z pierwszych badaczek, które zwróciły uwagę polskiej humanistyki na tematy związane z queerem. Proponowała inne odczyty klasycznych dzieł romantyzmu i przekonywała, że to w romantyzmie należy szukać klucza do zrozumienia naszej rzeczywistości społecznej. Do jej najważniejszych książek można zaliczyć Niesamowitą słowiańszczyznę, Gorączkę romantyczną, Romantyzm i historię, Płacz generała czy serię Transgresje.

** dr Agata Araszkiewicz – doktorka  nauk humanistycznych, historyczka literatury, krytyczka sztuki. Autorka m.in. monografii Wypowiadam wam moje życie. Melancholia Zuzanny Ginczanki, zbioru esejów Nawiedzani przez dym i książki Zapomniana rewolucja. Rozkwit kobiecego pisania w dwudziestoleciu międzywojennym. Współzałożycielka Porozumienia Kobiet 8 Marca i członkini Rady Programowej Kongresu Kobiet. Feministka i naukowczyni, która swoją pracę doktorską rozpoczynała pisać u prof. Marii Janion w Polskiej Akademii Nauk w Warszawie (a obroniła po francusku u prof. Anne Berger na pierwszym z założonych w Europie przez prof. Hélène Cixous Centrum Studiów Kobiecych i Genderowych).

Wykaz źródeł cytatów wykorzystanych w podcaście: 

1. Fragment nagrania wystąpienia prof. Marii Janion „Solidarność wielkim zbiorowym obowiązkiem kobiet” wygłoszonego podczas Kongresu Kobiet, 2009. Źródło: YouTube.

2. Fragment filmu dokumentalnego Bunt Janion w reż. Agnieszki Arnold, 2005. Źródło: YouTube.

3. Fragment cyklu „Rozmowy na koniec wieku” Katarzyny Janowskiej i Piotra Mucharskiego, „Rozmowa 65 z Marią Janion o… przemocy romantycznej”, 1999. Źródło: YouTube.

4. Maria Janion, Kobiety i duch inności, 1996.

5. Fragment listu Marii Janion do uczestników Kongresu Kultury, 2016.

„Dziś w książce” to nowy podcast o lekturach, które najtrafniej tłumaczą współczesny świat. Nie jest to jednak klasyczny podcast literacki; nie są to też rozmowy z autorkami i autorami o ich świeżo wydanych książkach. Ale książki odgrywają w tym podcaście niemałą rolę, ponieważ służą za punkt wyjścia do przyglądania się najważniejszym zjawiskom i procesom, kształtującym teraźniejszość.

Podcast realizowany jest we współpracy z Wrocławskim Domem Literatury i Wrocławiem Miastem Literatury UNESCO.