Wersja audio
O błędach z przeszłości, narodowym narcyzmie i o kolejnych wcieleniach kozła ofiarnego w polskiej historii rozmawialiśmy w czasie październikowej debaty z cyklu Premiera Pisma.
Jako wydawca miesięcznika Pismo. Magazyn Opinii postanowiliśmy zaprosić do dyskusji przedstawicieli różnych środowisk, by odpowiedzieć na pytanie, jak nasza przeszłość wpływa na współczesne życie społeczno-polityczne Polaków.
Czego nauczyliśmy się z historii, a jakie błędy wciąż bezrefleksyjnie powtarzamy?
W dyskusji wzięli udział prof. Teresa Gardocka, specjalistka prawa i postępowania karnego oraz prawa karnego międzynarodowego z Uniwersytetu SWPS, Anna Kowalczyk, dziennikarka i blogerka, autorka książki „Brakująca połowa dziejów. Krótka historia kobiet na ziemiach polskich” oraz prof. Paweł Machcewicz, historyk, profesor w Instytucie Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, pierwszy dyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.
O pozytywne przykłady wydarzeń z historii, będące zaprzeczeniem tezy „mądry Polak po szkodzie” pytała na początku debaty Hanna Zielińska z TOK FM, która poprowadziła spotkanie.
– Na ogół narody nie uczą się na swoich błędach – mówił Paweł Machcewicz. Jako jeden z wyjątków potwierdzających tę regułę wymienił sposób wychodzenia Polski z komunizmu, wskazywał na negocjacje bez rozlewu krwi i stworzenie fundamentów demokratycznego państwa przy okrągłym stole. – Można się było spodziewać bardziej dramatycznego przebiegu wydarzeń.
– Nasza dyskusja o liberalizacji ustawy antyaborcyjnej czy o prawach reprodukcji wygląda dziś niemal tak samo, jak ta, którą prowadziła Krzywicka z Boyem-Żeleńskim sto lat temu. Myślę, że Polki, zwłaszcza uczestniczki czarnych marszów, wyciągnęły jednak lekcję z historii, że nie mogą liczyć na dobrą wolę panów, którzy będą decydować o ich prawach. I, że są słuchane tylko wówczas, gdy mówią donośnym głosem we własnym imieniu – mówiła z kolei Anna Kowalczyk.
Teresa Gardocka stwierdziła, że polska tożsamość kształtowana jest wokół klęsk i gloryfikacji poświęcenia. – Dlaczego historia nawet udanego ruchu, a Solidarność to przecież sukces na miarę europejską, a nawet większą, jest zeszmacana? – pytała.
Posłuchaj całej rozmowy!
Możesz już słuchać Premiery Pisma i innych wybranych tekstów z naszego magazynu także w Apple Podcast i Spotify
Rozmowa została nagrana w czasie wieczornej debaty zorganizowanej 12 września w Przestrzeni from Facebook w Warszawie. Partnerem Premiery Pisma jest kancelaria CMS, podcast powstał przy współpracy ze Strefą Kultur SWPS.
Premiera Pisma to cykl wyjątkowych rozmów o ważnych sprawach. Spotkania odbywają się co miesiąc, w dniu premiery miesięcznika. Uczestnikami są autorzy, eksperci, ludzie mediów, a przede wszystkim czytelnicy „Pisma”. Udział jest darmowy, ale obowiązuje rejestracja, a liczba miejsc jest ograniczona.
Informacje o najbliższej planowanej debacie i rejestracji w ciągu najbliższych dni znajdziesz TUTAJ.
Październikowy numer Pisma oraz debaty z cyklu Premiera Pisma w Warszawie i Berlinie powstały dzięki wsparciu Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej, w ramach linii projektowej „1939-1989-2019: historia do (prze)myślenia” finansowanej ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych Republiki Federalnej Niemiec.
*Autorem zdjęć jest Marcin Krokowski.