Twój dostęp nie jest aktywny. Skorzystaj z oferty i zapewnij sobie dostęp do wszystkich treści.


Czytaj i słuchaj bez ograniczeń. Zaloguj się lub skorzystaj z naszej oferty

Premiera Pisma

Jak i po co czytać sztukę współczesną?

Sztuka współczesna wielu przeraża i onieśmiela.
POSŁUCHAJ

Od kiedy fotografia wyręczyła sztuki plastyczne w zadaniu wiernego odzwierciedlania rzeczywistości, wielu artystów i artystek zaczęło wędrować ku mniej oczywistym formom wypowiedzi. Odczytywanie tych nowych języków nie różni się zbytnio od nauki języka obcego – wymaga praktyki, chęci poznania kontekstu, otwarcia się na to, by śledzić i poddawać refleksji sposoby, w jakie dany obiekt lub idea na nas oddziałuje. Niekiedy dopiero wtedy ujawnia się odpowiedź na pytanie, „dlaczego nie zrobiłby tego pięciolatek”.

Jak zatem – i po co – uczyć się obcowania ze sztuką współczesną? Dlaczego bywa to kłopotliwe i jak z tego kłopotu wybrnąć? Czemu służy odkrywanie przemilczanych fragmentów historii sztuki? I w jakim stopniu może nam to pomóc lepiej zrozumieć teraźniejszość? O tym rozmawialiśmy podczas czerwcowej Premiery Pisma.

Czytaj także: Prosto z Biennale: o czym mówi dzisiaj sztuka?

fot. Karolina Wasiczek
fot. Karolina Wasiczek
fot. Karolina Wasiczek

Tutaj zobaczysz transmisję z wydarzenia:

Jeśli korzystasz z aplikacji i chcesz obejrzeć transmisję z wydarzenia, kliknij TUTAJ.

W rozmowie wzięli udział:

Aleksander Hudzik – redaktor naczelny „Mint Magazine”. Dziennikarz kulturalny. Przez lata związany z redakcjami takich pism jak „Newsweek Polska”, „Vogue Polska”, „Notes na 6 Tygodni” „Forbes Women”, „Dwutygodnik”, „K Mag”, „Przekrój”, „Esquire” i „Aktivist”.

Józefina Bartyzel – strateżka komunikacji, od ponad 4 lat związana z Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, wcześniej między innymi z Teatrem Polonia i Och-Teatrem, czy Festiwalem Transatlantyk. Członkini zespołu All Inclusive Film Festival, wydarzenia łączącego kulturę i aktywne przeciwdziałanie wykluczeniom społecznym. Wolontariuszka Fundacji Ocalenie. Prywatnie zapalona pływaczka.

Maja Michalak – absolwentka historii sztuki na UW. Od 13 lat zakochana w sztuce, a od 8 lat edukuje w tym zakresie. Założycielka „Poza Ramami”, twórczyni autorskich szkoleń i warsztatów o sztuce. Współzałożycielka kreatywnej przestrzeni „Studio Zamieszanie”, w której odbywają się wernisaże i spotkania ze sztuką. Ambasadorka Stowarzyszenia Przyjaciele Muzeum Narodowego w Warszawie. Twórczyni konta @pozaramami, na którym zaraża pasją do sztuki ponad 25 tysięcy osób.

Debatę poprowadziła Zuzanna Kowalczyk, redaktorka prowadząca w „Piśmie”, dziennikarka, kulturoznawczyni, autorka esejów i podcastów.

– Mam poczucie, że jest wyzwaniem rozmawiać o sztuce współczesnej tak, aby było to jednocześnie ciekawa dla osób, które z tym tematem na co dzień obcują, a jednocześnie ta rozmowa nie była wykluczająca dla tych, których trochę ta sztuka onieśmiela – rozpoczęła dyskusję Zuzanna Kowalczyk. Fakt, jak duża jest ta grupa, pokazały przytoczone statystyki. 

Przynajmniej raz w roku 2022 muzeum lub galerię sztuki odwiedził co dziesiąty Polak i Polka, a 15 proc. odwiedziło obiekt historyczny. Według badań deklaratywnych, sztuką interesuje się za to 89 proc. Polek i Polaków, w tym 43 proc. wykazało zainteresowanie konkretnie wystawami muzealnymi. 

– Interesowanie się sztuką może mieć różne formy, ono może wiązać się z uczestnictwem w grupach lekturowych, które organizuje muzeum, ale też z tym, że się o sztuce czyta lub słucha podcastów i to jest cenna rzecz. Myślę, że ta deklaratywność nie jest na wyrost. – tłumaczyła rozbieżności w danych Józefina Bartyzel.

W szerszej perspektywie obcowanie ze sztuką współczesną jest jednak wyzwaniem. 

– Dzieła sztuki są trochę jak wiersze. Tam jest historia, tylko ona jest trochę ukryta. W wielu instytucjach opisy dzieł są pisane językiem, który jest niedostępny i to jest frustrujące. Jako osoba, która nie jest kierunkowo wykształcona w sztuce współczesnej potrzebuję tej opowieści. Rozwiązaniem jest edukowanie, zajęcia, na które można po prostu przyjść, zapytać, porozmawiać o tym, co stoi za danym dziełem. – proponowała Bartyzel.

O tym, że sztuka współczesna może stać się bliska i zrozumiała również dla osób wykształconych zupełnie inaczej, opowiadała Maja Michalak. 

– Pierwszą drogą edukacji jest uświadamianie, że sztuka jest dla wszystkich, a wystawy w muzeach nie są przygotowywane dla historyków sztuki i nie powinny być. Jeśli trafiają na nie opisy, które są niezrozumiałe nawet dla osób kierunkowo wykształconych, jest to błąd w przygotowaniu. Nie chodzi o to, by sztukę spłycać, a o to, by mówić ciekawie, zrozumiale i o rzeczach istotnych. Trzeba nauczyć się zadawać pytania wobec dzieł i dać sobie pozwolenie na to, że nie każde dzieło sztuki współczesnej musi nam się podobać.

Uczestnicy debaty dyskutowali również o sensie odczytywania sztuki współczesnej. 

– Zawsze warto podejmować ten wysiłek, bo życie ma wtedy sens. To nie jest hiperbola. Kontakt z dziełem sztuki, tak jak kontakt z drugą osobą, powinien dać nam rodzaj połączenia z samym sobą, dzięki któremu nie czujemy się samotni. Jeśli tego nie czuję, gdy jestem na wystawie, to czuję pewien rodzaj smutku i zastanawiam się, czy mam siłę, by wykonać pracę, żeby jednak coś zrozumieć – opowiadał o doświadczeniach z Biennale Aleksander Hudzik. 

Całości dyskusji wysłuchacie w wersji audio czerwcowej premiery.

Premiera Pisma to cykl rozmów poświęconych przewodniemu tematowi wydania magazynu. Zapraszamy do debaty ekspertów i ekspertki z różnych światów i pokoleń. Na magazynpismo.pl udostępniamy transmisję na żywo z rozmowy. A tydzień po każdej debacie publikujemy podcast w kanałach Pisma do słuchania.

Więcej rozmów z cyklu znajdziecie TUTAJ.

Newsletter

Pismo na bieżąco

Nie przegap najnowszego numeru Pisma i dodatkowych treści, jakie co miesiąc publikujemy online. Zapisz się na newsletter. Poinformujemy Cię o najnowszym numerze, podcastach i dodatkowych treściach w serwisie.

* pola obowiązkowe

SUBMIT

SPRAWDŹ SWOJĄ SKRZYNKĘ E-MAIL I POTWIERDŹ ZAPIS NA NEWSLETTER.

DZIĘKUJEMY! WKRÓTCE OTRZYMASZ NAJNOWSZE WYDANIE NASZEGO NEWSLETTERA.

Twoja rezygnacja z newslettera została zapisana.

WYŁĄCZNIE DLA OSÓB Z AKTYWNYM DOSTĘPEM ONLINE.

Zaloguj

ABY SIĘ ZAPISAĆ MUSISZ MIEĆ WYKUPIONY DOSTĘP ONLINE.

Sprawdź ofertę

DZIĘKUJEMY! WKRÓTCE OSOBA OTRZYMA DOSTĘP DO MATERIAŁU PISMA.

Newsletter

Pismo na bieżąco

Nie przegap najnowszego numeru Pisma i dodatkowych treści, jakie co miesiąc publikujemy online. Zapisz się na newsletter. Poinformujemy Cię o najnowszym numerze, podcastach i dodatkowych treściach w serwisie.

* pola obowiązkowe

SUBMIT

SPRAWDŹ SWOJĄ SKRZYNKĘ E-MAIL I POTWIERDŹ ZAPIS NA NEWSLETTER.

DZIĘKUJEMY! WKRÓTCE OTRZYMASZ NAJNOWSZE WYDANIE NASZEGO NEWSLETTERA.

Twoja rezygnacja z newslettera została zapisana.

WYŁĄCZNIE DLA OSÓB Z AKTYWNYM DOSTĘPEM ONLINE.

Zaloguj

ABY SIĘ ZAPISAĆ MUSISZ MIEĆ WYKUPIONY DOSTĘP ONLINE.

Sprawdź ofertę

DZIĘKUJEMY! WKRÓTCE OSOBA OTRZYMA DOSTĘP DO MATERIAŁU PISMA.

-

-

-

  • -
ZAPISZ
USTAW PRĘDKOŚĆ ODTWARZANIA
0,75X
1,00X
1,25X
1,50X
00:00
50:00