Twój dostęp nie jest aktywny. Skorzystaj z oferty i zapewnij sobie dostęp do wszystkich treści.
Młody biznesmen z USA wspólnie z grupą znajomych założył w 2019 roku giełdę FTX, która umożliwiała płynny obrót kryptowalutami – wirtualnymi pieniędzmi, wykorzystującymi technologię szyfrowania danych. Dwa lata wcześniej powołał do życia fundusz Alameda Research, inwestujący między innymi właśnie w kryptowaluty. Podstawy finansowe obu przedsiębiorstw okazały się słabe. Drugiego listopada 2022 roku na portalu CoinDesk ukazał się przełomowy dla losów biznesu Bankmana-Frieda tekst, w którym wykazano, że większość kapitału Alamedy, wynoszącego oficjalnie niespełna 15 miliardów dolarów, to wirtualne tokeny wypuszczone przez jej siostrzaną spółkę FTX, a nie twarda waluta czy inne aktywa mające pokrycie w realnej gospodarce.
Co więcej, do prowadzenia swojej działalności inwestycyjnej Alameda wykorzystywała środki klientów giełdy FTX. Według informacji Reutersa z kont klientów FTX przetransferowano do Alamedy 10 miliardów dolarów, chociaż Sam Bankman-Fried zapewniał, że nic takiego nie miało miejsca. Ostatecznie wirtualna giełda ogłosiła upadłość.
Bankman-Fried jest synem Barbary Fried i Josepha Bankmana, dwojga poważanych profesorów z Uniwersytetu Stanforda (co najprawdopodobniej pomogło mu w zdobyciu zaufania klientów i inwestorów). Od grudnia 2022 roku przebywa w areszcie domowym w domu swoich rodziców w Kalifornii. Niedługo zamieni jednak to przyjemne otoczenie na znacznie mniej komfortowy lokal. Grozi mu nawet 155 lat więzienia, co oznacza, że resztę życia prawdopodobnie spędzi w zakładzie karnym.
Upadek wirtualnej giełdy uderzy także w kilku znanych sportowców. Federalny pozew zbiorowy wytoczony przeciw FTX zawiera zarzuty postawione między innymi futbolistom Tomowi Brady’emu i Trevorowi Lawrence’owi oraz koszykarzom Stephenowi Curry’emu i Shaquille’owi O’Nealowi. Współpraca marketingowa z FTX może ich kosztować nie tylko utratę dobrego imienia, lecz także milionów dolarów, z których zostaną wypłacone odszkodowania dla klientów FTX. Według autorów pozwu sportowcy powinni wcześniej się upewnić, czy promowanej przez nich giełdzie nie grozi bankructwo. Oczywiście trudno oczekiwać, że futboliści czy koszykarze mają wiedzę z zakresu finansów, która pozwoliłaby im ocenić kondycję finansową kryptowalutowego giganta. Mogli jednak zatrudnić do tego specjalistów.
Zamiast tego Brady i O’Neal postanowili pójść na łatwiznę i zawierzyć Bankmanowi-Friedowi, co potwierdził słynny Shaq, przyznając, że tak naprawdę nie zna się na kryptowalutach. Podobnie jak tysiące klientów giełdy, których skuszono bardzo niskimi prowizjami − nieprzekraczającymi 0,1 procent − oraz wysokimi obrotami na rynku, ułatwiającymi sprzedaż lub kupno aktywów. Przytomność umysłu zachował za to Changpeng Zhao, właściciel innej cyfrowej giełdy – Binance, który w porę się zorientował, że podstawy kapitałowe FTX opierają się głównie na aktywach wirtualnych. Rok przed bankructwem FTX postanowił wycofać swoje udziały, co doprowadziło do pierwszego załamania …
Esej jest częścią cyklu Ekonomia 2.0.
Tekst powstał dzięki wsparciu Fundacji Aequilibrium.
Więcej na ten temat możesz posłuchać 10 września o godz. 17:00 na antenie Chillizet.
Warszawa 101,5 FM, Katowice 93,6 FM, Kraków 93,7 FM, Hel 107,8 FM oraz na www.chillizet.pl
Esej ukazał się we wrześniowym numerze „Pisma” (09/2023) pod tytułem Trudna pogoń za łatwym zyskiem.