Wersja audio
Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w grudniu 2018 roku w Polsce hodowano 56 milionów kur niosek. Ponad 31 milionów z nich żyje w klatkach i znosi jaja, które dostają stempelek z trójką. Ma go dziewięć na dziesięć wszystkich jaj spożywanych w naszym kraju. Do tego w Polsce trzyma się 124 miliony brojlerów, czyli kur hodowanych na mięso. Nie jest to jednak miarodajna liczba. Brojlery żyją raptem kilka tygodni, w ciągu roku cykl produkcji powtarza się kilkakrotnie. Rocznie ubija się zatem 1,23 miliarda kur. Od lat nasz kraj jest europejskim drobiowym mocarstwem, a prawie połowa produkcji idzie na eksport, głównie do Niemiec, Wielkiej Brytanii i Czech. Wielkopowierzchniowe fermy stanowią niecałe trzy procent gospodarstw zajmujących się hodowlą kur, ale ze względu na wielkość produkują blisko dziewięćdziesiąt cztery procent mięsa. Wartość całkowitej produkcji drobiu wynosi ponad 60 miliardów złotych rocznie. Trzykrotnie więcej niż produkcja węgla.
Kupuję branżowe pismo „Hodowca Drobiu”, przeglądam portale typu informatordrobiarski.pl, agrofakt.pl, agroswiat.pl, rolnet.pl. Wszędzie zdjęcia pięknych, bielutkich brojlerów i rudych, szczęśliwych niosek. W numerze „Hodowcy” z kwietnia żółciutkie pisklaki w otoczeniu palemek, w numerze z czerwca rysunkowe kury wypoczywające na rajskiej plaży. Nie tylko takie obrazy pomagają zaklinać rzeczywistość, odsuwać niewygodną prawdę. Branżowy język ubiera ją w fachowe, bezduszne terminy wzięte wprost z biznesowej nowomowy i ukrywa, że za całą tą matematyczno-ekonomiczną fasadą jest życie. I cierpienie.
Cykl produkcyjny – chów od pisklaka do momentu uboju, w tym przygotowanie kurnika, wymiana ściółki i inne konieczne czynności. Trwa nieco ponad sześć tygodni. Rocznie kurnik może wykonać nawet osiem cykli produkcyjnych.
Deklarowana waga chowu – docelowa waga, do której ptaki są tuczone, w przypadku kurczaków to około trzech kilogramów.
DJP – duża jednostka przeliczeniowa inwentarza. Produkcja to matematyka i ekonomia: słupki, wzory i wykresy. 1 DJP odpowiada jednej krowie o masie pół tony. W przypadku kurczaków 1 DJP to dwieście pięćdziesiąt zwierząt. W raportach środowiskowych możemy przykładowo przeczytać: „Ferma na 200 DJP”.
Łapanka – zbieranie kurczaków przed transportem do rzeźni.
Maceracja – uśmiercanie kurcząt płci męskiej w procesie produkcji jaj. Koguciki są odpadem produkcyjnym. Nie będą znosić jajek, a nie opłaca się ich hodować na mięso, bo są niewłaściwej rasy: za wolno rosną i jedzą zbyt dużo paszy. Tuż po wykluciu są zatem oddzielane od samiczek i specjalnym pasem transportowane wprost do maszynki do mielenia mięsa. W otwór z kręcącymi się ostrzami wpadają żywe, przytomne, wraz ze skorupkami, z których się przed chwilą wykluły. Alternatywą dla mielenia jest zagazowywanie. Każdego roku na świecie zostaje zmielonych bądź uduszonych siedem miliardów kurcząt niewłaściwej płci. Pod wpływem nacisków społecznych Francja jako pierwszy kraj Unii Europejskiej zobowiązała się do zakazu maceracji kurcząt. W Niemczech stosuje się urządzenia pozwalające określać płeć kurczęcia jeszcze przed wykluciem i eliminować męskie zarodki poprzez schłodzenie.
Produkcja – nawet nie hodowla. Hodowla …
Aby przeczytać ten artykuł do końca, zaloguj się lub skorzystaj z oferty.
Dostęp do tego materiału mógłby kosztować 8,99 zł. My jednak w tej cenie dajemy Ci miesięczną subskrypcję wszystkich naszych treści. Czytaj i słuchaj do woli. Zostaniesz z nami na dłużej?
Reportaż ukazał się w czerwcowym numerze miesięcznika "Pismo. Magazyn opinii" (06/2020) pod tytułem Wielka łapanka.