Nie jesteśmy medium newsowym, ale w tym historycznym momencie dokładamy wszelkich starań, aby pomóc Wam zorientować się w tej złożonej sytuacji. Sięgamy w tym celu do naszego archiwum.
To kolejny miesiąc wojny, sytuacja zmienia się bardzo szybko, a z powodu licznych źródeł dezinformacji trudno weryfikować napływające komunikaty. Agnieszka Bryc napisała komentarz, który publikowaliśmy w pierwszych dni wojny, zbierając fakty z pierwszej doby po ataku Rosji na Ukrainę, a Barbara Sowa przygotowała relację z tego, co działo się na granicy.
Nie jesteśmy medium newsowym, ale w tym historycznym momencie dokładamy wszelkich starań, aby pomóc Wam zorientować się w tej złożonej sytuacji. Sięgamy w tym celu do archiwum (wszystkie materiały udostępniamy za darmo), a w nim polecamy w tym kontekście szczególnie:
Prezydentura w czasach kryzysu
Portret prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego autorstwa Michała Potockiego. Kiedy wiosną 2019 roku Ukraińcy wybierali głowę państwa, nie mogli przewidzieć, przed jaką próbą historia postawi tego byłego komika, performera i producenta telewizyjnego. Dziś Zełenski nie tylko zjednoczył wokół siebie cały naród. Jest też wzorem lidera dla całego świata zachodniego, który dziś wysyła mu nie tylko wyrazy wsparcia, ale realną pomoc.
Wojna trwa od 2014 roku
Portret Swietłany Krawczenko autorstwa Karola Grygoruka. Od kilku dni oglądamy zdjęcia kobiet i mężczyzn walczących w obronie swojego kraju. Fotografia Grygoruka przypomina nam wszystkim, że wojna na terenie Ukrainy trwa od 2014 roku. Dla Krawczenko, sztangistki-seniorki z Donbasu, jest codziennością od dawna. Kiedy publikowaliśmy ten materiał w sierpniu 2021 roku, napisaliśmy: „7 – tyle lat trwa zapomniany konflikt na wschodzie Ukrainy”.
Dezinformacja
Studium Adama Reichardta o dezinformacji i manipulacji w sieci wyjaśniające, dlaczego Rosja do tej pory wygrywała cyberwojnę z Zachodem. Chociaż analizę tę opublikowaliśmy w 2018 roku, nie straciła na aktualności.
Sytuacja geopolityczna
Eseje o sytuacji geopolitycznej: w Górskim Karabachu (Agnieszki Bryc) i w Azji Centralnej (Ludwiki Włodek). Pozwolą lepiej się zorientować w strefie wpływów Rosji, a portret badacza totalitaryzmów Timothy’ego Snydera (autorstwa Wojciecha Engelkinga) wzbogaci tę wiedzę o refleksję na temat Europy Środkowej i Wschodniej.
Podcasty
Podcasty Zuzanny Kowalczyk: A propos Europy Środkowo-Wschodniej i Dziś w książce, którego ostatni odcinek poświęciła refleksji nad ponowoczesnością w rozczłonkowanym świecie.
Sąsiedzi
Reportaż Joanny Mikulskiej o Ukraińcach w Przemyślu. W ostatnich dniach obserwujemy ocean empatii i akcji pomocowych podejmowanych przez społeczeństwo polskie na rzecz uchodźców z objętych działaniami wojennymi terenów Ukrainy. Warto jednak zrobić krok wstecz i spojrzeć, jak wyglądało to nasze wspólne życie w warunkach pokoju. Czy zawsze byliśmy dobrymi gospodarzami i sąsiadami?
Lęk, ukojenie i nadzieja
Myśląc w tych dniach dużo o naturze wojny wspominamy również poruszający felieton Haliny Bortnowskiej, w którym opisywała swoje dziecięce doświadczenie pierwszych chwil uwikłania w wielką historię.
To też czas, w którym wielu z nas czuje niepokój. O strachu, który przychodzi zawsze nie w porę, pisał na naszych łamach Marek Bieńczyk. O tym, że lęk jest naturalną reakcją w tak ekstremalnej sytuacji i o mechanizmach radzenia sobie z nim mówiła Katarzynie Kazimierowskiej w jej cyklu Strategie przetrwania doktor Marzena Cypryańska-Nezlek. Ta rozmowa może być źródłem wzmocnienia zarówno dla nas, jak i dla przybywających do Polski uchodźców i uchodźczyń, którym wielu z nas pomaga i będzie pomagało.
A pomoc w tym wypadku, o czym przypominają organizacje zajmujące się nią profesjonalnie, to maraton, nie sprint. Przygotujmy się więc na długofalowe działania. Żeby mieć na nie siłę, potrzebujemy – jeszcze bardziej niż zwykle – nadziei. Bo jak pisał nasz felietonista Marcin Wicha, „popularność nadziei przypada na okresy wojen, kryzysów gospodarczych i politycznych”. Justyna Dąbrowska pytała o jej naturę Andrzeja Ledera. A ten odpowiadał: „nadzieja, przez tę swoją zwiewną i wysublimowaną treść nie musi nam mówić, że jutro będzie takie a takie, ona tylko mówi: «jutro będzie»”. Czekajmy więc na nie razem, wierzmy, że nadejdzie.
Posłuchajcie również wersji audio zebranych tekstów:
Wiersze dla pokoju
Polecamy waszej uwadze również cykl Wiersze dla pokoju. To wspólna akcja „Pisma”, Staromiejskiego Domu Kultury i projektu translatorskiego Rozstaje. Przez tydzień, codziennie publikowaliśmy wiersz poety lub poetki z Ukrainy, w przekładzie na język polski i w oryginale. Tłumacze i tłumaczki zrzekli się honorariów na rzecz ukraińskich twórców.
Proza dla pokoju
Po akcji Wiersze dla pokoju wystartowaliśmy też z projektem Proza dla pokoju. To wspólna inicjatywa „Pisma” i wydawców: wydawnictwa Warstwy przy Wrocławskim Domu Literatury oraz lubelskich Warsztatów Kultury z ich serią Wschodni Express. Oba od lat publikują ukraińską prozę, popularyzując w ten sposób twórczość naszych wschodnich sąsiadów. Podobnie jak w przypadku poezji – gorąco zachęcamy do udostępniania i dzielenia się tekstami. Kultura to też przestrzeń walki o wolność i godność. Nieśmy dalej głos niepodległej Ukrainy.