Felieton
O prawie naleśnika i kontakcie z naturą
Pani Magdo, ciało to nie jest przyrząd do noszenia umysłu – powiedziała mi kiedyś lekarka. Był to dla mnie punkt zwrotny w poszukiwaniu życiowej równowagi po okresie, w którym życie
Twój dostęp nie jest aktywny. Skorzystaj z oferty i zapewnij sobie dostęp do wszystkich treści.
Pani Magdo, ciało to nie jest przyrząd do noszenia umysłu – powiedziała mi kiedyś lekarka. Był to dla mnie punkt zwrotny w poszukiwaniu życiowej równowagi po okresie, w którym życie
Proponuję przejść się wzdłuż najbliższej malutkiej miejskiej rzeki, najlepiej takiej, która trzyma się na odpowiedni dystans od osiedli, jest ukryta gdzieś za betonowym murem, na tyle blisko, żeby dotargać do niej starą
W rankingu Światowej Organizacji Zdrowia polskie miejscowości od lat znajdują się w czołówce europejskich miast, w których odnotowuje się najwyższy stopień zanieczyszczenia powietrza. Odpowiedzią na ten problem ma być wprowadzenie Stref Czystego Transportu.
To, co marzy mi się najbardziej, to łąki zwyczajnie, niekoniecznie kwietne, łąki trawne wszędzie tam, gdzie mogą rosnąć, gdzie nie przeszkadzają albo przynajmniej nie wchodzą w rażący konflikt z otoczeniem.
Największa hałda odpadów pokopalnianych w Europie mierzy od podstawy ponad 130 metrów i nazywana jest bombą ekologiczną. Składowisko płonie od środka, temperatura wewnątrz przekracza 600 stopni Celsjusza. W celu likwidacji
W maju 2025 roku minie dekada, odkąd papież Franciszek ogłosił encyklikę Laudato si’ wzywającą do podjęcia działań na rzecz ochrony Ziemi. W jakim stopniu polscy katolicy – kler i wierni – odpowiedzieli na
Luty 2024 roku był najcieplejszym lutym w historii pomiarów – podał Copernicus Climate Change Service (C3S). Średnia temperatura powietrza wyniosła 13,54 stopnia Celsjusza, czyli 0,68 stopnia Celsjusza powyżej średniej z
Jezioro Turkusowe jest nazywane polskimi Karaibami. Za charakterystyczny kolor wody odpowiadają związki chemiczne pochodzące z popiołów od lat trafiających do akwenu z elektrowni Pątnów.
Czy „nasze” morze nas w ogóle obchodzi poza sezonem? Kto odpowiada za Bałtyk wraz z jego fauną i florą? Co morzu zagraża i jak na te zagrożenia możemy odpowiedzieć?
Pismo to aż i zaledwie 96 stron. Czującym niedosyt przynoszę polecenia tekstów kultury, które najlepiej uzupełniają temat przewodniego tekstu numeru – à propos Bałtyku.
Bałtyk nie umiera, zmienia się. Troska o niego zaczyna się daleko od plaż.
Jak książęta znad Zatoki Perskiej, przemysł safari i organizacje działające na rzecz ochrony przyrody wysiedlają Masajów z ostatnich skrawków ich ojczyzny w Serengeti.
...gaś światło...
Wytwarzane przez nas śmieci można znaleźć już nawet na Księżycu i Marsie.
Pismo to aż i zaledwie 96 stron. Czującym niedosyt przynoszę polecenia tekstów kultury, które najlepiej uzupełniają temat przewodniego tekstu numeru – à propos śmieci.
Entuzjaści degrowthu twierdzą, że rozwiązaniem nadchodzącej zapaści klimatycznej nie są techno-optymizm i wiara w projekty, które ładnie spinają się głównie w PowerPoincie. Nie widzą jednak, że ich pomysł jest w
Być może w architekturze rozpoczyna się właśnie epoka projektowania dyskomfortu. Warto jednak jeszcze podjąć próbę wymyślenia jej innej nazwy – może to być: epoka dobrostanu.
Chcemy tego czy nie, musimy żyć w gęstych miastach. Tylko jeszcze nie wiemy dokładnie, co to tak naprawdę znaczy.
»Pobierz okładkę lipcowego wydania „Pisma”« Nad rzekę. Tam uciekam jak najczęściej, im dalej od miasta, im bliżej wody – tym lepiej. Mam swoje ulubione rzeczki, to te małe, raczej wąskie,
Co robić, by inne rzeki nie podzieliły losu Odry? O tym rozmawialiśmy w trakcie lipcowej Premiery Pisma.
Rzeki dają nam nie tylko wodę. Płyną przez nasze życie, tak jak przez wszystkie krainy na Ziemi.
Już wiemy, że sztuczna regulacja rzek kończy się ich buntem lub obumieraniem wodnych ekosystemów. Dlaczego więc wciąż stosujemy przestarzałe metody w imię wątpliwych planów rozwoju rzecznej żeglugi? Może czas zostawić
Ślad ekologiczny architektury zmusi nas do ograniczenia liczby wznoszonych budynków. To zachwieje karierami wielu architektów i architektek. I już dziś doprowadza ich do furii.
Ci i te, którzy i które mierzą się z powodzią i ogniem, nie mogą pozwolić sobie na utratę nadziei. My też nie możemy. Rebecca Solnit o potrzebie i wartości działania w obliczu katastrofy klimatycznej.
Interesują mnie mechanizmy, które nakręcają rzeczywistość. Zastanawiam się, co prowadzi do końca świata, jakie zależności mają na to wpływ - mówi w wywiadzie z cyklu „Strategie przetrwania" Tomasz Ulanowski.
Jego dziadek pobił rekord wysokości lotu. Ojciec dotarł na dno Rowu Mariańskiego. Skoro tak, Bertrand postanowił, że również zapisze się w historii. Ben Taub pisze o psychiatrze, który podróżował balonem.
Założyciel Patagonii Yvon Chouinard nie mógł postąpić inaczej: po dekadach zarządzania firmą według zasad ekologicznie odpowiedzialnego biznesu przekazał ją matce Ziemi.
W walkę z greenwashingiem powinni zaangażować się wszyscy: pracownicy firm, przedsiębiorcy, kadry zarządzające w korporacjach, decydenci, konsumenci, obywatele.
Architektura znalazła nową drogę między innymi dzięki zmianie podejścia do technologii. Teraz jest to nieustanne rozmontowywanie i łączenie na nowo, jak w przypadku cyborgów.
Świat nękają rekordowe upały. Ich konsekwencją jest dotkliwa susza. Czy zabraknie nam wody? O tym porozmawiam w 25. odcinku podcastu „Jak naprawić przyszłość?”.
Okładka czerwcowego numeru „Pisma” autorstwa Piotra Kowalczyka zatytułowana „Odnowa oblicza Ziemi”.
Jak uratować przyrodę w świecie nastawionym na ciągły rozwój i eksploatację dóbr naturalnych? Posłuchaj podcastu z cyklu Premiera Pisma.
Chciałabyś lub chciałbyś doczytać, dosłuchać bądź dooglądać coś à propos przewodniego tematu ostatniego numeru? Przedstawiamy autorskie sugestie dla nienasyconych po lekturze, ciekawych świata i lubiących drążyć głębiej.
W ramach Pisma to nowy format, poprzez który chcemy poruszać ważne tematy za pomocą obrazu, oddajemy więc głos artystom i artystkom udostępniając pole dla ich wypowiedzi w ich języku: języku
Jeszcze do niedawna pytanie o zestaw obowiązkowy złożony z najważniejszych książek, reprodukcji obrazów, filmów i płyt brzmiało niewinnie. Dziś nie ma już tylko abstrakcyjnego wymiaru. Co okazuje się naprawdę ważne,
Jak odzyskać i zredefiniować pojęcie solidarności? Czy istnieją takie praktyki kultury, które skierowałyby nas na wzmacnianie wzajemności i empatii? W jaki sposób solidarność wpływa na (oraz jest kształtowana przez) politykę
Czy technologia nas ocali, czy pogrąży? W jaki sposób nowe technologie kształtują obecny świat i w jakim stopniu oraz wymiarze będą go najpewniej kształtować w przyszłości? Czy powinniśmy się obawiać
Moje wspomnienie startu w kosmos zawsze wiąże się z zapachem koniczyny, kostrzewy i tymotki...
Czy wspólnoty, które mogłyby uczynić świat lepszym, są możliwe? Katarzyna Kazimierowska rozmawia z Urszulą Jabłońską o wierze w utopie i działania lokalne, która może okazać się najskuteczniejszą strategią przetrwania w
Chciałabyś lub chciałbyś doczytać, dosłuchać bądź dooglądać coś à propos przewodniego tematu ostatniego numeru? Przedstawiamy autorskie sugestie dla nienasyconych po lekturze, ciekawych świata i lubiących drążyć głębiej.
W cyklu „Nie wszystko stracone” przypominamy o tym, że na świecie wciąż dzieją się też piękne, dobre rzeczy.
W dzisiejszym odcinku szukam nadziei w poezji autora, którego twórczość jest nierozerwalnie związana z naturą.
W cyklu „Nie wszystko stracone” przypominamy o tym, że na świecie wciąż dzieją się też piękne, dobre rzeczy.
W cyklu „Nie wszystko stracone” przypominamy o tym, że na świecie wciąż dzieją się też piękne, dobre rzeczy.
Pogórze Przemyskie to jedno z ostatnich wyjątkowo cennych przyrodniczo miejsc w Polsce, z fragmentami niegdyś porastającej kontynent puszczy. A te wciąż znikają pod piłami, mimo że przyrodnicy i organizacje pozarządowe od kilkudziesięciu lat walczą
W jednym z opowiadań Olgi Tokarczuk cały ziemski plastik pożerają bakterie. Czy to zwykłe science fiction? Czym zastąpić plastik i co zrobić z miliardami ton tworzyw sztucznych, które już wyprodukowaliśmy?
W cyklu „Nie wszystko stracone” przypominamy o tym, że na świecie wciąż dzieją się też piękne, dobre rzeczy.
Ludzka chciwość i głupota są czasowo ograniczone – albo same siebie zżerają, albo po prostu przestają mieć władzę. I ta myśl to paliwo mojej upartej wiary, że jeszcze wszystko możemy
Trwa wyścig o znalezienie stałego źródła litu, niezbędnego komponentu akumulatorów używanych w samochodach elektrycznych. Unia Europejska koncentruje się na emisji dwutlenku węgla, tymczasem litowa gorączka złota grozi dewastacją środowiska na
W cyklu „Nie wszystko stracone” przypominamy o tym, że na świecie wciąż dzieją się też piękne, dobre rzeczy.
Jak powinniśmy działać w obliczu klimatycznego zagrożenia? Czy musimy pożegnać dotychczasowy komfort i przyzwyczajenia, żeby zapewnić przetrwanie kolejnym pokoleniom? Jak objąć swoją wyobraźnią tak rozległy i złożony problem, jakim są
Czy można obcować z naturą, podróżować odpowiedzialnie i ekologicznie? Posłuchaj podcastu z cyklu Premiera Pisma.
Aby przekonać współobywateli, jak ważna jest troska o zagrożone gatunki zwierząt, kenijska ekolożka Paula Kahumbu została gwiazdą telewizji.
Gdybyśmy zabudowali cały kraj elektrowniami wodnymi i spiętrzyli wszystkie polskie rzeki, moglibyśmy zaspokoić niecałe 8 procent zapotrzebowania na energię elektryczną.
W nowym cyklu „Nie wszystko stracone” przypominamy o tym, że na świecie wciąż dzieją się też piękne, dobre rzeczy.
Dla wielu z nas doświadczenie lockdownu okazało się zaproszeniem do poznania i docenienia tego, co za oknem lub zaraz za miastem. Odkrywanie pobliskich enklaw dzikiej przyrody i zażywanie tak zwanych leśnych kąpieli stało się
Chciałabyś lub chciałbyś doczytać, dosłuchać bądź dooglądać coś à propos przewodniego tematu ostatniego numeru? Przedstawiamy autorskie sugestie dla nienasyconych po lekturze, ciekawych świata i lubiących drążyć głębiej.
Puszcza Białowieska to ostatni w Europie nizinny las o pierwotnym charakterze oraz sanktuarium dla wielu unikatowych gatunków roślin i zwierząt. Od ponad dekady trwa nieustannie walka organizacji pozarządowych o zachowanie jej bioróżnorodności.
W trzecim odcinku podcastu rozmawiam z profesorem Tadeuszem Sławkiem o książce Henry’ego Davida Thoreau „Walden, czyli życie w lesie”.
Pierwsza, ta dzika i „prawdziwa”, już właściwie nie istnieje. Druga powstała, bo tak chcieliśmy – zaspokaja nasze potrzeby. Trzecia – urządzona, wyładniona – ma cieszyć oko. Ale jest jeszcze czwarta.
Przy ponad 400 tysiącach instalacji, jakie pojawiły się dotychczas na polskich domach i przy nich, panele słoneczne przestają być wyłącznie technologiczną ciekawostką.
Każdego roku przeciętny mieszkaniec Ziemi zjada dwadzieścia kilogramów ryb, ponaddwukrotnie więcej niż w latach 60. Dla ponad trzech miliardów ludzi są one podstawowym źródłem białka.
Ronienie łez nad światem, który odchodzi, jest potrzebne, bo trzeba żałobę przejść, ale może bez przesady. Nie ma co zbyt długo płakać. Z Andrzejem Lederem rozmawia Justyna Dąbrowska.
Mam marzenie, że w 2030 roku zamykamy kopalnie na Śląsku, produkujemy energię ze słońca i wiatru, nasze domy ogrzewamy pompami ciepła, a po ulicach jeżdżą pojazdy elektryczne – mówi Patryk
W nowym cyklu „Nie wszystko stracone” przypominamy o tym, że na świecie wciąż dzieją się też piękne, dobre rzeczy.
Nic, co nie umie się zmieniać, na brzegu morskim nie przetrwa. Nawet miasto.
Dla leśników łamiąca drzewa nawałnica jest katastrofą. Dla lasu to szansa.
Wodór to idealna recepta, by ludzkość zerwała z uzależnieniem od paliw kopalnych, czyli ropy, gazu i węgla, których spalanie powoduje emisję dwutlenku węgla. Ale czy jeden pierwiastek może nas uratować
Po pięćdziesięciu latach od pierwszego aresztowania Jane Fonda znów została zatrzymana przez policję za udział w proteście. Tym razem osiemdziesięciotrzyletnia gwiazda chce zmusić rząd do przeciwdziałania zmianom klimatu.
Magazyn Pismo i Szkoła Ekopoetyki zapraszają na bezpłatny warsztat dla dziennikarzy o tym jak pisać i mówić o kryzysie klimatycznym i zagrożeniach z nim związanych. Spotkania online przeznaczone są dla
Inne jezdnie są możliwe i obecny kryzys świetnie to pokazał. Nie robiąc jednak nic, zamienimy ten uliczny potencjał w rząd ślepych uliczek.
Świnie mają zdolności poznawcze na poziomie trzyletniego dziecka. Reagują na swoje imię, mają dobrą pamięć, budują silne więzi społeczne i uwielbiają się bawić. W zeszłym roku zabiliśmy ich w Polsce ponad 21 milionów.
Teraz wszyscy są ekoświadomi. Wszyscy są ekokrytyczni. O naturze wypada mówić przyciszonym głosem, tonem pełnym uczucia. (Tak się mówi o ofiarach). A mnie jest głupio.
każdy film katastroficzny rozpoczyna scena, w której rząd ignoruje znaki...
Ponad siedemdziesiąt procent energii elektrycznej w naszym kraju produkujemy z węgla. Jest on najbardziej emisyjnym paliwem kopalnym, ale w Polsce odchodzenie od niego idzie bardzo opornie. Dlaczego?
Musimy zmienić nasz sposób myślenia o miastach. Inaczej na zawsze pozostaną wielkimi parkingami, a my udusimy się w smogu.
W naturalnych warunkach krowa mleczna może przeżyć nawet ćwierć wieku. Na fermie sześcio-, siedmioletnie zwierzę, dojone z kilkudziesięciu litrów mleka dziennie, jest już wrakiem.
To, co zasiałam: teraz boli wzeszłe przede mną.
Piotr Piłasiewicz w ramach założonej przez siebie grupy Bractwo Bartne dba o zachowanie gatunku pszczoły środkowoeuropejskiej linii Augustowskiej. Współpracując z bartnikami z Białorusi, traktuje bartnictwo jako element wspólnego dziedzictwa narodów
Bez chemii, bez przekopywania ziemi, bez agresywnej gospodarki nastawionej na ilość – tym właśnie jest permakultura. Ale czy można wyżyć ze swojego balkonu albo ogródka działkowego? Przeczytaj kolejną część cyklu
Najpierw z neoliberalnego deszczu wpadliśmy pod prawicową rynnę, potem zalała nas fala pandemii. Wiele wskazuje na to, że globalna choroba na kapitalizm dotarła do punktu, z którego nie ma powrotu.
Chciałabyś lub chciałbyś doczytać, dosłuchać bądź dooglądać coś à propos przewodniego tematu ostatniego numeru? Przedstawiamy autorskie sugestie dla nienasyconych po lekturze, ciekawych świata i lubiących drążyć głębiej.
I jeszcze kilo szpinaku poproszę!
Największym problemem bobrów jest to, że nie wystawiają faktur, nie biorą dotacji, a od ich zbawiennej działalności nie rośnie PKB.
Kiedy w serialu o samozwańczym „królu tygrysów” przewija się parada postaci, które zbudowały swoje pokręcone imperia w teorii z miłości do tygrysów, a w praktyce dla zaspokojenia swojego ego, wciąż nie jest dla nas jasne, co to
Mimo nieustannych ostrzeżeń naukowców wciąż produkujemy zbyt dużo przedmiotów i za szybko się ich pozbywamy. Świat tonie w odpadach, a my zazwyczaj nawet się nie zastanawiamy, gdzie trafiają i co się z nimi dzieje.
W jaki sposób parę niepopularnych decyzji oraz konsekwentni liderzy polityczni doprowadziło do stworzenia najbardziej logicznego systemu gospodarowania odpadami na świecie?
Przecież i tak wszystko trafi na jedną stertę...
Pakujemy do siateczki?
Czytałeś o ludziach?
Okładka lipcowego numeru Pisma autorstwa Piotra Depty-Kleśty zatytułowana „Znów będą wakacje”.