Esej Kultura
Świątynia i śmietnik. W stronę ludowej historii projektowania
Kiedy powtarzamy wyłącznie opowieści o pałacach i pomnikach, tracimy z oczu to, co najważniejsze: codzienność. I tę dawną, i tę dzisiejszą.
Twój dostęp nie jest aktywny. Skorzystaj z oferty i zapewnij sobie dostęp do wszystkich treści.
Kiedy powtarzamy wyłącznie opowieści o pałacach i pomnikach, tracimy z oczu to, co najważniejsze: codzienność. I tę dawną, i tę dzisiejszą.
Biennale w Wenecji to ciągnące się kilometrami kolejki, wystawy jak kolejne atrakcje, narodowe pawilony jako oddzielne rzeczywistości, performanse przeplatające się z pikietami politycznymi – niecodzienne doświadczenie skurczenia świata na sterydach do przestrzeni
Polski komiks przeszedł długą i wyboistą drogę. Gdzie znajduje się obecnie i jakie przeciwności musiały pokonać rzesze twórców i twórczyń, żeby trafić do czytelników?
„Nie interesuje mnie – mówił Mark Rothko – kolor. To światło jest tym, za czym podążam”.
To trudny przypadek, bo nie tylko nie wiadomo kto, ale nawet czy zabił. Natalia Szostak próbuje rozwikłać zagadkę końca mody na literaturę kryminalną.
Jak instytucje kultury radzą sobie w politycznym maglu? Nie ma pieniędzy, ale pozostaje współpraca.
Hopper uchodzi za eksperta od wielkomiejskiej, szczególnie nowojorskiej samotności. Ale nie tylko samotność potrafił zmieścić w przestrzeni swoich obrazów.
Czym jest dziś komfort i co się na niego składa? Na czym polega luksus, dostatek, elegancja? Te wszystkie pojęcia kształtowały się wraz z postępem, zmieniając swoją definicję z upływem czasu i
Mieszczański salon, pracownia malarska, idylliczny drewniany dom na łonie natury – przestrzeń ukazywana w sztuce Północy przełomu XIX i XX wieku zawiera w sobie cały zbiór kulturowych kodów, które więcej
Demokratyczne i sprawne państwo musi zrozumieć, że pośród różnych końców, jakich doświadcza nasza epoka, mamy też do czynienia z kresem męskości, jaką dotychczas znaliśmy. Powrotu raczej nie będzie. Wojciech Śmieja przygląda się
Trzeba badać i zapisywać, póki jest jeszcze wyczuwalny puls informacji, póki zdjęcie ma znaczenie. Zdjęciom można nadać wagę, dopóki są w jakikolwiek sposób użyteczne choćby dla najmniejszej grupki ludzi.
Być może jako ludzkość nie mamy innym wszechświatom zbyt wiele do zaoferowania, ale sama natura jest wystarczającym powodem, by mógł się tu do nas zapuścić podróżnik z innego wymiaru.
Ćwiczenia militarne, jakie na początku sierpnia tego roku przeprowadziła chińska armia w Cieśninie Tajwańskiej podczas wizyty Nancy Pelosi z Izby Reprezentantów USA, przypomina, że jeszcze długo filmy Edwarda Yanga nie stracą na
Siedemnastowieczny uczony holenderski, Johannes Lomeijer, opisał bibliotekę Bodleya jako „tę, która wyrasta ponad wszystkie inne niczym cyprys pośród płożących się krzewów”. Jak to się stało, że oksfordzka placówka do dziś
Możemy naprawić system prawny albo z niego zrezygnować. Instytucje, korporacje i inne miejsca pracy mogą się oczyścić albo spodziewajmy się kolejnych trzęsień ziemi i jeszcze większej liczby ofiar. Margaret Atwood próbuje zrozumieć dzisiejsze
Gdyby hipoteza wszechświatów równoległych miała okazać się prawdziwa, oznaczałoby to największe poszerzenie znanej ludzkości rzeczywistości od czasu przewrotu kopernikańskiego. Szkoda, że twórcy kultury nie wykorzystują w pełni filozoficznego potencjału tej
Kurczowo ściskamy okruchy świata, żebrząc o życie. I odwraca się oś. I trafia na właściwe miejsce.
Powtarzam za swoją o dwadzieścia lat młodszą bohaterką tę samą rozpaczliwą prośbę, adresowaną w przestrzeń – „nie wódź nas na pokuszenie”. Nie pozwól przestać kochać siebie.
Kino daje dzieciom poczucie, że zanurzają się w innym świecie. Patrzą na odmienne życie, inspirują się nim. Otwiera im to rozmaite klapki w głowie, wnosi do ich życia coś ciekawego. Całkiem jak u dorosłych.
Coś, co w latach 80. zostało nazwane „pornografią dla kobiet”, przeszło gigantyczną zmianę w kierunku pornografii alternatywnej i pornografii queer, odpowiadając na bardziej zniuansowane potrzeby ludzkiej seksualności.
Choć powstanie galicyjskie stanowiło początek końca pańszczyzny, seksualne przywileje panów, tych wilków polujących na baby w lesie czy przy źródle, pozostały nienaruszone. Przedpremierowy fragment książki Kacpra Pobłockiego „Chamstwo”.
Proces Urbana sprawił, że odtąd na polskim rynku wydawniczym można było niemal wszystko.
Blizny chronią przeszłość, sprawiają, że ciało zmienia się w rodzaj somatycznego muzeum, w którym są unikalnymi rekwizytami.
Wiersz jest przestrzenią, w której spotykają się dwie wrażliwości: osoby, która go napisała, i tej, która go czyta, i dopiero na tym styku zaczyna się jego działanie.
Rzucanie jest upokarzające. Nie chodzi nawet o to, że się człowiek ślini i kaszle. Albo że zaczyna sobie zdawać sprawę, jak bardzo nie panuje nad swoimi zachowaniami. Chodzi przede wszystkim o to, że rzucanie
Kobieta żołnierka, kobieta wojowniczka to figura, która rzuca wyzwanie patriarchatowi w jego najbardziej zastałych fundamentach.
Z idylli basenu wypełnionego chłodną, przejrzystą wodą został tylko kolor. Turkus jako barwa apokalipsy? Dlaczego nie.
Jak się spotkać z osobą na wsi, będąc z miasta? I czy to w ogóle możliwe?
Jeśli spiżowe dziedzictwo ma być wzorem do budowania przyszłości, polskie społeczeństwo nie dostaje zbyt wielu opcji do wyboru.
Kiedy w serialu o samozwańczym „królu tygrysów” przewija się parada postaci, które zbudowały swoje pokręcone imperia w teorii z miłości do tygrysów, a w praktyce dla zaspokojenia swojego ego, wciąż nie jest dla nas jasne, co to
Zakończyła się epoka antycznych skrybów i średniowiecznych kopistów, ponieważ byliśmy ostatnimi emisariuszami manuskryptu, pisma odręcznego, chirografii równie magicznej jak chiromancja.
Nasza ucieleśniona w filmowych przedstawieniach kolektywna wyobraźnia coraz częściej dostrzega, jak nierównym, opresyjnym i pełnym przemocy pociągiem podróżuje współczesna cywilizacja.
Jej malarstwo wywróciło do góry nogami tradycyjne wzorce kobiecości. Kim była Artemizja Gentileschi, artystka, która wyprzedziła swoją epokę?
W tym tekście używam słowa „cipka” ponad czterdzieści razy – bo przekonałam się, że jego stosowanie poza strefą komfortu nadal nie jest łatwe.
Jedzenie nie tylko określa zapatrywania polityczne. Bywa testem na człowieczeństwo, a zwykłe "lubię” czy „nie lubię” od dawna nie wystarcza.
Każde z nowych mediów miało ostatecznie dobić literaturę. Ta jednak – uparta bestia – dobić się nie daje.
W jakim jesteśmy miejscu po stu latach niepodległości?
Amerykański humor zainstalowano w Polsce równie brutalnie i bezmyślnie co kapitalizm. Straciliśmy całe lata na żarty, które niczego nas nie nauczyły.
Bez Stonewall nie byłoby wykreślenia w 1973 roku homoseksualizmu z listy chorób ani zalegalizowania w 2015 roku przez Sąd Najwyższy USA małżeństw jednopłciowych. Bez Stonewall nie byłoby niczego.
Niegdyś marzenia o przyszłości napędzane były mitologią postępu – dziś przez wielu dekonstruowaną i poddaną surowej krytyce. Co nam zostało z przyszłości?W jakiej kondycji znajduje się polska fantastyka? O czym
„Nigdy jeszcze film grozy nie był tak opłacalny i tak doceniany” – pisał w czerwcu zeszłego roku „New York Times”.
Pisanie o Rosji to samobójstwo. Robiąc to, sama się pcham w pułapkę. Czy można jej uniknąć?
Kiedy mowa o fotografii, o tych pikselowych rysunkach naskalnych, trzeba też myśleć o jej przeznaczeniu. Ona nie powstaje sama dla siebie.
Od początku XXI wieku wciąż słyszymy o rewolucji w jakiejś dziedzinie. W kulturze audiowizualnej do największych zmian prowadzi obecnie streaming. Co w przemyśle rozrywkowym i w kinie zmienią platformy VOD,
Rynek sztuki, czuły jak sejsmograf, rejestruje zmiany naszego smaku artystycznego. Dokonał epokowych odkryć i wypromował twórców, którzy debiutowali po 1989 roku, a już są uznawani za klasyków.
Setna rocznica rewolucji minęła bez echa. Za to rewolucyjna sztuka jest w centrum zainteresowania.